بازدید 108 هزار گردشگر از آران و بیدگل در نوروز 91

بازدید 108 هزار گردشگر از آران و بیدگل در نوروز 91

خبرگزاری فارس: رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل گفت: این شهرستان در سال جاری پذیرای 108 هزار و 477 گردشگر نوروزی بود.


عباس متولی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در کاشان با اشاره به توجه روزافزون به صنعت گردشگری و اهمیت آن برای کشور اظهار داشت: آران و بیدگل در زمینه پذیرایی از مسافران نوروزی نسبت به سال قبل 7.8 درصد پیشرفت داشته است.

وی اضافه کرد: از این تعداد مسافر نوروزی که از 28 اسفندماه سال گذشته تا 13 فروردین‌ماه سال جاری به آران و بیدگل سفر کردند 73 هزار و 610 نفر از امامزاده هلال بن علی(ع)، 23 هزار و 372 نفر از شهر زیرزمینی نوش‌آباد و 10 هزار و 228 نفر از قلعه تاریخی مرنجاب بازدید داشتند.

این مسئول ادامه داد: از نظر اسکان نیز 6 هزار و 471 نفر در اسکان آموزش و پرورش، ۴ هزار و 972 نفر در اسکان امامزاده محمدهلال بن علی(ع)، 2 هزار و 895 نفر در منازل استیجاری، 395 نفر در اسکان نوش‌آباد، 184 نفر در ابوزیدآباد و یک‌هزار و 951 نفر دیگر در دانشگاه‌ها حضور داشتند.

متولی با اشاره به اینکه برخی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان آران و بیدگل مانند قلعه تاریخی مرنجاب از شهرت گردشگری ملی و بین‌المللی برخوردار است

وی بیان داشت: طی سال گذشته از راه‌های مختلفی چون تهیه فیلم مستند از جاذبه‌های دیگر این منطقه سعی شده تا هر چه بیشتر این خطه به مردم معرفی شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل بر لزوم توسعه صنعت توریست و گردشگری تأکید کرد و بیان داشت: توجه به زیرساخت‌ها و تبلیغ جاذبه‌های گردشگری موجب می‌شود تا سرمایه کشور از این طریق خارج نشده و رونق در شهرها ایجاد شود.

این مسئول در ادامه از توزیع 10 هزار و 5 هزار بروشور معرفی مناطق گردشگری به ترتیب در شهرهای آران و بیدگل و ابوزیدآباد به عنوان یکی از اقدامات اداره میراث عنوان کرد.

در نوروز سال جاری 50 هزار و 70 مسافر از اسکان آموزش و پرورش آران و بیدگل استفاده کردند که از این تعداد 4 هزار و 714 نفر فرهنگی بودند.

آموزش و پرورش آران و بیدگل با تجهیز 24 مدرسه در سال جاری نسبت به سال گذشته سه برابر افزایش اسکان داشته است.

شهرستان آران و بیدگل با حدود یکصد هزار نفر جمعیت در شمالی‌ترین نقطه استان اصفهان واقع شده است.

منبع: خبرگزاری فارس

کاروانسرای شاه عباسی ابوزیدآباد

کاروانسرای شاه عباسی ابوزیدآباد
کاروانسرای شاه عباسی پیکی گرانبها حامل میراث دیرینه و ناگفته های چند صد ساله اجداد تاریخ شهر کویری ابوزیدآباد از توابع شهرستان آران و بیدگل است

در گستره فلات ایران زمین، استان اصفهان به تنهایی فصلی زرین از کتاب فرهنگ، ادب و هنر ایرانی است و به حق از هزاران سال پیش با آموزه های ادیان الهی عجین شده است.

در این میان منطقه ابوزید آباد واقع در شمال این استان به مرکزیت این شهر و با مجموعه ده روستا بر کناره بیابان های خاموش و پر رمز و راز ایران مرکزی، در40 کیلومتری شهرستان آران بیدگل گنجی پر بها را نه در پستوخانه ها و زیر خاک، بلکه در آستانه این شهر با سکوتی غریب نگهداری کرده است.

این گنجینه گرانسنگ، بنای کاروانسرای شاه عباسی با قدمت 400 ساله مربوط به دوران صفویه و شاه عباس است.

کاروانسرا از نوع کاروانسراهای مربع شکل با ورودی یک درب چوبی به ارتفاع 22 متر و جلوخان مشخص به طرف جنوب شرقی است.

هشتی ورودی کاروانسرا نیز جلوه خاصی به این بنا داده است و گذشت زمان خرابی هایی در آن ایجاد کرده بود که 55 سال پیش توسط 'حاج ماندعلی معمار' کاشانی مرمت شد.

این بنا دریک طبقه بنا شده و بخش شترخان و اصطبل ها از چهارگوشه محوطه وسط کاروانسرا که به شیوه زیبایی به هم دسترسی و ارتباط یافته اند.

ارتفاع دیوارهای این کاروانسرا به هشت متر می رسد و مساحت دو هزار و 200 متر و شامل 17 غرفه و سکو دارد.

کاروانسرا دارای هشت برج و بارو به عنوان حایل دیوار ها، چهار انبار یا اصطبل بزرگ و یک اتاق مهمانی برای نشیمن خان ها و روسای قبایل در گذشته و دو تنور است که در گذشته برای نانوایی و پخت و پز کاروانیان مورد استفاده قرار می گرفته است.

تا حدود 70 سال پیش رشته قنات روستای ' ریجن ' از این مکان عبور می کرده است.

یکی از ویژگی های شاخص این کاروانسرا وجود یک ساعت آجری در سمت چپ درب ورودی است که 55 سال قبل توسط یک شخص کاشانی ابداع شده است.

خطی در وسط این آجر به گونه ای طراحی شده است که در چهار فصل سال زمانی که سایه روی خط افتاد هنگام اذان ظهر را نمایش می دهد.

کاروانسرای شاه عباسی ابوزیدآباد درگذشته نه چندان دور به علت قرارداشتن برسه راه اصلی کاشان، یزد از یک طرف و آران و بیدگل و اصفهان از سوی دیگر دارای اهمیت بسیار زیادی بوده است.

این کاروانسرا در ابتدای ساخت برای کاروان‌ها و مرکب‌هایشان به عنوان مکان استراحت بوده و تا 60 سال گذشته شتربانان از یزد، اصفهان و شهرهای دیگر در این کاوانسرا اطراق می کردند.

در سال 1320 این کاروانسرا تحویل شرکت دخانیات شد و تا 45 سال به عنوان انبار تنباکو مورد استفاده قرار می گرفت.

همچنین در سال 1365 تحویل اداره اوقاف آران و بیدگل شد.

ابوزیدآباد که درگذشته مرکز دهستان کویرات بوده است یک مجموعه مرقومه خواجه وجود داشته که این کاروانسرا هم جز آن بوده است.

کاروانسرای شاه عباسی ابوزید آباد در ت‍‍اری‍خ‌ بیست و سوم م‍رد‌اد س‍‍ال‌ 1378ب‍ه‌ ش‍م‍‍اره‌ دو ‌ه‍ز‌ار و 371، در ف‍‍ه‍رس‍ت‌ ‌آث‍‍ار م‍ل‍‍ی‌ ک‍ش‍ور ث‍ب‍ت‌ شد.

همچنین تبدیل قسمتی از کاروانسرا به سفره خانه سنتی در سال جاری توانسته در معرفی این گنجینه غریب به عنوان یک مکان ارزشمند سیاحتی و گردشگری سنتی تاثیر بسزایی داشته باشد.

گزارش از: فاطمه رحمتی
منبع در اینجا

افزایش سه برابری مسافران اسکان داده شده در آران و بیدگل در نوروز ۹۱

افزایش سه برابری مسافران اسکان داده شده در آران و بیدگل در نوروز ۹۱

آران و بیدگل-رییس ستاد اسکان مسافران نوروزی آران و بیدگل گفت: امسال، شمار مسافران و گردشگران نوروزی اسکان داده شده در این شهرستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته سه برابر افزایش داشته است.
'عباس صدر'، روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: امسال، پنجهزار و 70 مسافر نوروزی شامل 899 خانوار در آران و بیدگل اسکان داده شدند که این رقم نسبت به آمار سال گذشته رشد چشمگیری داشته است.

وی افزود: از شمار مسافران اسکان داده شده، چهار هزار و 700 نفر از خانواده فرهنگیان بودند.

وی، با اشاره به اینکه 24 مدرسه آران و بیدگل در ایام نوروز مهیای اسکان مسافران بود، تصریح کرد: این مدارس با ظرفیت یکهزار اتاق، خدمات اقامتی و رفاهی به مسافران و گردشگران ارایه دادند.

صدر خاطرنشان کرد: همچنین در ایام نوروز، 50 نفر در قالب اعضای ستاد اسکان مسافران به میهمانان نوروزی آران و بیدگل خدمات ارایه می کردند.

شهرستان آران و بیدگل با دارا بودن جاذبه های متنوع طبیعی، مذهبی و تاریخی یکی از مناطق نمونه گردشگری در کشور است.
منبع: ایرنا

اخبار چند روز اخیر آران و بیدگل

برگزاری سومین هم اندیشی فرهیختگان حوزه و دانشگاه در آران و بیدگل

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در آران و بیدگل، عباسعلی منصوری روز گذشته در سومین همایش فرهیختگان حوزه و دانشگاه شهرستان آران و بیدگل اظهار کرد: با ایجاد ارتباط براساس اصول علمی و کاربردی بین مسؤولان و فرهیختگان جامعه می‌توان به اهداف منطقه‌ای و راهبردهای عملکردی اتخاذ شده از سوی مسؤولان دست یافت.

ادامه خبر در اینجا

------
بهره برداری طرح عمرانی خیابان نظام وفا

معاون عمران ناحیه یک شهرداری آران و بیدگل، در حاشیه این آیین در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این پروژه با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و 456 میلیون ریال از محل اعتبارات شهرداری آران و بیدگل احداث شده است.

'مهدی ساکنی' افزود: خیابان 'نظام وفا' با مقطع 16 متر و طول حدود 280 متر، میدان 15 خرداد آران و بیدگل را به خیابان جمهوری اسلامی و مجموعه اداری این شهرستان متصل می کند.

وی، با بیان اینکه نامگذاری این خیابان به نام استاد 'نظام وفا' با مصوبه شورای نامگذاری آران و بیدگل صورت گرفته، اظهار داشت: استاد نظام وفا از مشاهیر بزرگ علم و ادب ایران و از افتخارات شهرستان آران و بیدگل است.

ادامه خبر در اینجا

------
مشکلات اقتصادی و بالا رفتن سن ازدواج در آران و بیدگل

«عباسعلی منصوری» در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ایلنا در آران و بیدگل با تاکید بر اینکه ازدواج سنت پیامبراکرم (ص) است و باید موانع ازدواج جوانان از طریق مسئولین کشور برطرف شود تصریح کرد: وقتی درهرجامعه‌ای سنت پیامبر (ص) اجرا شود قطعا زن‌ها درکنار مرد‌ها به آرامش خواهند رسید.

وی مشکلات اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی را عامل اصلی بالا رفتن سن ازدواج دربین جوانان دانست و گفت: متاسفانه این آسیب‌ها از کلان شهرهای بزرگ کشور به شهرهای متدین و مومن مانند شهرستانهای کاشان و آران و بیدگل سرایت کرده و باعث شده تا سن ازدواج جوانان بالا برود.

ادامه خبر در اینجا

------
برگزاری مسابقات شتر سواری در سیازگه ابوزیدآباد

ایلنا: شهردار ابوزیدآباد از برگزاری مسابقات ش‌تر سواری و بازی‌های بومی محلی در کمپ شترسواری منطقه گردشگری کویرسیازگه خبر داد.

ابوالفضل وطن دوست در گفتگو با خبرنگار ایلنا در آران و بیدگل با اعلام این خبر، هدف از برگزاری این مسابقات را ایجاد نشاط و شادابی، گسترش فرهنگ ورزش‌های بومی – محلی و کویرگردی با ش‌تر، رونق صنعت گردشگری و جذب توریست با وجود پتانسیل‌های موجود در منطقه ذکر کرد.

ادامه خبر در اینجا

------
رشد صد درصدی گردشگران نوروزی نوش‌آباد آران و بیدگل

به گزارش خبرگزاری فارس از کاشان، مهدی کدخدایی بعد از ظهر امروز در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در 10 روز اول تعطیلات نوروزی بیش از 60 هزار گردشگر داخلی و خارجی، از مجموعه باستانی شهر زیر زمینی و دیگر آثار تمدنی و فرهنگی این شهر دیدن کردند که رقم بی‌سابقه‌ای است.

وی افزود: این میزان ورود گردشگر به نوش‌آباد نسبت به آمار کل گردشگران تعطیلات نوروزی سال قبل 100 درصد افزایش داشته است.

ادامه خبر در اینجا

------
عباس علی منصوری،نماینده مردم شهرستانهای کاشان و آران و بیدگل، گفت: محرومیت هنوز درشهرستان آران وبیدگل وجود دارد

به گزارش خبرنگارایلنا در آران و بیدگل «عباسعلی منصوری» با بیان اینکه چون شهرستان آران و بیدگل با نام کسب و کار رقم خورده و بیشترین جمعیت آن کارگر و قشرمستضعف جامعه می‌باشند باید براساس شعار سال جدید مقام معظم رهبری فضای کسب و کار را دراین شهر فعال‌تر کنیم.

وی با تاکید براینکه حضورمردم شهرستانهای کاشان و آران و بیدگل درنهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی معناداربوده و نشان از رضایتمندی مردم این خطه بوده است گفت: دلیل اینکه ۷۰ درصد از نمایندگان رای نیاوردند به خاطرحاصل نشدن رضایتمندی مردم بوده است.

ادامه خبر در اینجا

------
اختصاص 500 میلیون ریال برای ساماندهی محوطه تعزیه خوانی نوش آباد

'عباس متولی'،سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل،روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این اعتبار استانی برای اجرای عملیات محوطه سازی، ایجاد سکو و بازسازی نمای ظاهری نمایشگاه 'از غدیر تا ظهور' هزینه خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: اجرای مراسم تعزیه خوانی در نوش آباد از جمله آیین های نمونه عزاداری سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در این منطقه است.

به گفته وی، ساماندهی محوطه اجرای آیین تعزیه خوانی نوش آباد تا پایان برنامه پنجم توسعه با اختصاص میزان اعتبار مورد نیاز تکمیل می شود.

ادامه خبر اینجا

شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد؛بزرگترین شهر زیرزمینی جهان

شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-01

شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد؛بزرگترین شهر زیرزمینی جهان

آنچه به نام شهر زیر زمینی معروف است در واقع ساختارهای متراکم، پیچیده و گسترده ای چون دالانهای باریک تودرتو و اتاقهایی با ابعاد کوچک است. مجموعه اویی در زیر بافت قدیم شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است. وسعت این شهر به دلیل ارتباط میان محلات و حفاظت از جان و مال مردم در مواقع ناامنی زیاد بوده و در دو سطح افقی و عمودی گسترش یافته است. این معماری دست کن در شهر نوش آباد با واژه " اویی " نامیده می شود.
شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-02
غیر از ورودی اصلی ارتفاع تمام قسمتهای اویی به قد طبیعی یک انسان و بین 170 تا 180 سانتیمتر است. بر سطح دیوارها و در فواصل اندک، جای پیه سوز به چشم می خورد. در بعضی قسمتها نیز درون دیوار، سکو های کوتاهی جهت نشستن ایجاد شده است که در بعضی از اتاقها تبدیل به طاقچه جهت قرار دادن اشیاء می شود.
شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-03
این معماری بی نظیر با این شکل ساختاری در جهان منحصر به فرد بوده و تاکنون با توجه به آثار به دست آمده در کاوش های باستان شناسی قدمت آن به قبل از اسلام بر می گردد که در دوره های مختلف تاریخی کاربرد نظامی و دفاعی  داشته است.این مجموعه به لحاظ سیستم دفاعی و پناهگاهی آن تا سال 1381 هیچ اطلاعات مستندی از آن در دست نبود و به دخمه های اسرار آمیز شهرت داشت. راههای ورود به داخل این مجموعه از طرق مختلف و به شکل مخفی در منازل یا داخل قلعه خشتی در مجاور شهر و یا محلهای پر جمعیت و داخل کانالهای  پایاب هایی که از زیر خانه ها و برای گذرآب قنوات ایجاد شده،چاههای داخل مساجد و باغها و بازارهاو هر جایی که در زمان حمله دشمن امکان دسترسی سریع و فرار ساکنین را فراهم می نموده ،ایجاد شده است.
شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-04
در بعضی منازل قدیمی که در قسمت مطبخ خانه آن چاهی برای ورود به این فضاها حفر نموده و در دهانه چاه را با تنور به طرز ماهرانه ای پوشانده و انتهای تنور که در دهانه چاه قرار گرفته را با تابه گلی مسدود و روی تابه را خاکستر ریخته ودر مواقع اضطراری افراد از داخل تنور وارد شهر زیر زمینی شده و دوباره انتهای تنور را مسدود به شکلی که هیچ اثری از ورودی به اویی ها معلوم نمی شود.
شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-05
در طول مسیر شهر زیر زمینی اطاقهایی به ابعاد مختلف برای اسکان موقت حفاری کرده اند.در بدنه اطاقها تعدادی تاقچه مشاهده می شود.هر اطاق 180سانتی متر ارتفاع دارد.افراد داخل اویی برای استراحت و در امان ماندن از دست دشمن تمهیدات زیادی را به کار بسته اند تا حتی در عمق18 متری زیر زمین هم مورد حمله دشمنان قرار نگیرند. اطاقها به شکل تو در تو و با راهروهای زاویه دار که دید مستقیم را با فضای بعدی از بین می برد،ساخته شده است.

در 20سانتی متری زیر سقف و به فاصله 1متر در تمام بدنه اطاقها حفره هایی برای قرار دادن چراغهای پیه سوز جهت تامین روشنایی فضاها تعبه گردیده است.چندین پیه سوز به دست آمده با قدمت 700سال حکایت از این ماجرا دارد.در زیر سقف راهرو ها و اتاقها آثار لبه تیز کلنگها به خوبی مشاهده می شود. به لحاظ سختی زمین منطقه ،این فرضیه را تقویت می کند که وسایلی که برای حفاری استفاده می کردند،سر آنها از جنس الماس باشد.
شهر زیر زمینی(اویی) نوش آباد-06
در بدنه دیوار اطاقها و در بعضی از آنها چاهکهایی مشاهده می شود که به سختی می توان وارد آن شد .که ارتفاع این چاهکها 3تا 5متر می باشد که راه ارتباطی به طبقات بعدی است.در دهانه هر چاهک تعدادی قلوه سنگ و یک تحته سنگ به اندازه دریچه چاهک قابل رویت است که در مواقع احساس خطر یا ورود هوای آلوده یا دود به طبقات با تخته سنگ دریچه را مسدود و یا اگر دشمن قصد ورود به فضاها را داشته با سنگها که حکم وسایل و ابراز دفاعی را می کرده بر سر مهاجمین می کوبیدند.راههای ورودی به طبقات بعدی طوری حفاری شده که هر کس قصد ورود به فضاها را دارد ناگزیر باید از پایین به بالا حرکت کند که قدرت دفاعی افراد مهاجم را به صفر می رساندواین ساختار دفاعی به گونه ای است که تسلط کافی را برای  مقابله با دشمن  فراهم می کند.هر فضا شامل چندین اطاق و راهرو و توالت می باشد که راهروی ورودی به این فضاها که برای پناه حداقل 10نفر می باشد و در وسط راهرو اصلی درست در قسمت پیچ راهرو،سکویی کنده شده که محل نشستن نگهبان می باشد.کار نگهبان کنترل خروج و ورود افراد و اعلام خطر و شناسایی دشمن می باشد .در زمانی که نگهبان در این قسمت قرار می گیرد دیگر افراد داخل مجموعه با خاطری آسوده به استراحت می پردازند تا اینکه اعلام خطری از سوی نگهبان داده شود.که باز در انتهای این مجموعه راهی از طریق چاهکی مخفی برای فرار به طبقات بعدی اندیشیده شده است.برای معطل نگه داشتن دشمن و ایجاد ترس و وحشت بر دل دشمنان تله های فیزیکی زیادی بر سر راهشان ایجاد می کردند از جمله اینکه در وسط اطاقها چاههای بسیار عمیقی وجود دارد که با تخته سنگی  که در وسط آن دستکهایی قرار دارد و روی آن را باخاک می پوشاندند  و به لحاظ تاریک بودن فضاو عدم دید کافی با قرار گرقتن دشمن روی تخته سنگ ،سنگ دوران شده و دشمن را به قعر چاه می فرستاده.یا اینکه راههای گریز زیادی را به صورت راهرو پیچ در پیچ ایجاد کرده که به محض ورود به آن وارد فضاهای تودرتو شده و دور خود دورزده دیگر مسیر اصلی به لحاظ همشکل بودن راهرو ها قابل تشخیص نمی باشدو دشمن را سرگردان می کردند.

با توجه به تو در تو بودن فضاها هیچ گونه مشکل تنفسی احساس نمی شود و این یکی از شگفتی های داخل این مجموعه می باشد.افراد تا زمانی داخل اویی ها می ماندند که از برقراری امنیت داخل شهر اطمینیان حاصل می کردند.هوای داخل از طریق چاهایی که به صورت غیر مستقیم به سطح زمین مرتبط بوده تامین می شود.خمره ایی که هم از داخل هم از بیرون لعاب داده شده و به صورت گلهای بر جسته و منقوش می باشد در داخل فضاها کشف شده نشان از آن دارد برای نگهداری روغن چراغ و یا آذوقه کاربرد داشته است.آب مصرفی و شرب ساکنین داخل شهر زیر زمینی توسط راههای مخفی که به پایابهای مرتبط به رشته قنات ها بوده و از زیر زمین می گذرد تامین می کردند.این فضاها نه تنها در سطح زیرین شهر گسترده شده تا حصار بیرون شهر و حتی شهر تاریخی و تالار نیاسر راه دارد.راههای مختلف دیگری به برون شهرنوش آباد از زیر زمین مشاهده شده که به چاههای داخل قلاع اطراف شهر مرتبط می باشد.

سیستم تهویه شهر زیر زمینی نوش آباد از طریق کانالهایی بوده که در طبقه اول و به سطح زمین ایجاد شده است .چاه های مرتبط طبقات، علاوه بر عملکرد عبور و مرور، باعث جریان یافتن هوا در طبقات پایین می شده است . این عمل در مورد چاههای قنات نیز مصداق دارد .

دسترسی به این فضاها ،به دلیل قرار گرفتن در زیر زمین از طریق یک چاه و کانال باریک و کوتاه میسر می گردد. موضوع تدافعی و پناهگاه بودن این نوع معماری که در دل زمین ایجاد شده تأثیر فراوانی بر چگونگی ارایه پلان معماری آن گذاشته است. بنابراین در خصوص ورودی، دسترسی به این فضاها نمی بایست به سهولت انجام بپذیرد.

روشنایی این فضاها بوسیله پیه سوز های سفالی بوده و روغن آنها احتمالا از دو عصار خانه تاریخی موجود در نوش آباد تهیه می شده است. در مواقع نا امنی و پناه گرفتن در زیر زمین آب مصرفی اهالی از پایابها و قناتها تامین می شده است. علاوه بر پایابها مسیر اویی ها بگونه ای بوده که در بعضی از قسمتها به قنات مرتبط می شده است .

تاریخ ایجاد و استفاده از این بناها به دوران ساسانی و اوایل اسلام می رسد که در دورانهای بعد یعنی سلجوقی تا صفویه و حتی قاجار مورد استفاده بوده است .

این مجموعه ارزشمند به شماره 15816 و به سال 1385 ثبت در فهرست آثار ارزشمند ملی گردیده است.

تاریخچه شهر نوش آباد آران و بیدگل

تاریخچه شهر نوش آباد آران و بیدگل
شهر نوش آباد از توابع بخش مرکزی شهرستان آران و بیدگل از استان اصفهان در ارتفاع 900 متر از سطح دریا و به مختصات جغرافیایی `26˚51 طول و`05˚34 عرض و در فاصله 5/7 کیلومتری از شهر تاریخی کاشان و 5/2 کیلومتری از شهر تاریخی آران و بیدگل واقع شده است. این شهر دارای آب و هوای گرم و خشک در تابستان و سرد و خشن در زمستان است . نوش آباد دارای 31 هکتار بافت تاریخی و طبق سرشماری سال 1385 دارای 10476 نفر جمعیت است .

آنگونه که در کتاب تارخ قم (نوشته شده در سال 378 هـ ق) آمده است " انوشاباد این دیه را از بهر آن بدین نام کردند که یکی از اکاسره (ساسانیان) بدان ناحیت بگذشت به چشمه که آنجاست فرود آمد و آن چشمه و موضع را خوش یافت بفرمود تا به آنجا دیهی بنا نهاد و انوشاباد نام کردند." معماری دست کند اویی (شهر زیر زمینی) که بی شک، شهر پیش از آن شکل گرفته ، محلی برای اختفا در ادوار گذشته بوده و نشان از وجود ناامنی در منطقه و تفکر هوشمندانه ساکنان آن است. این معماری به صورت دالانهای تو در تو در کل زیر سطح شهر و حتی فراتر از آن در دوران ساسانی و اوایل دوران اسلام گسترده شده است و در نوع خود اثری کم نظیر و شایسته بررسی گسترده و ثبت در فهرست میراث جهانی است .قلعه خشتی متعلق به دوره سلاجقه و از جنس خشت خام و گل به مساحت یک هکتار و دارای 9 برج دیده بانی است .این قلعه که نظامی بوده در اعصار بعدی ، کاربری مسکونی پیدا کرده است .

مسجد جامع عتیق با مناره بلند و پر هیبتش در بخش مرکزی شهر تاریخی و در مجاورت محلی به نام تخته گاه قرار دارد. آنگونه که مردم می گویند در ابتدا این مکان آتشکده بوده و پس از اسلام به مسجد تغییر یافته ولیکن در این باره هیچگونه سند مکتوبی وجود ندارد و پژوهشی نیز صورت نگرفته است.
تخته گاه محلی است است که اهالی شهر می گویند زمانی بارگاه انوشیروان بوده و زنجیری داشته که یک سرش به آسمان وصل بوده و اگر گناهکاری دست به این زنجیر می گرفت و به بیگناهی خود قسم می خورد به آسمان می رفت متاسفانه این مکان حفاظت نشده است. این باور مردم با روایت تاریخ قم راجع به نوش آباد نیز سازگاز است.
آیین نوش آباد که امروز نیز زنده و پویا در میان مردم بر آن اصرار فراوان می شود نشان از علاقه طولانی این مردم بر مذهب شیعه و اعتقاد قلبی شان است که از آن جمله می توان به کاروان هشتم محرم ، مراسم تاسوعا ، مراسم عاشورا ، مراسم روز یازدهم ، مراسم روز دوازدهم ، مراسم کتل برداری ، مراسم کشته برداری ، مراسم ایام فاطمیه ، سقاخوانی ، هوربابایی ، انواع نذورات(غذاهای سنتی) اشاره نمود.
منطقه کویری نوش آباد که دارای آثار متعدد تاریخی همچون قلاع گوناگون با نامهای جلال آباد ، فخر آباد ، دی مورچون ، سی زان ، شجاع آباد ، فیض آباد و وزیر و پوشش گیاهی خاکی مناسب جهت فعالیت های گردشگری است.
از صنایع دستی قدیم شهر مانند جولابافی ، شعر بافی و پرورش کرم ابریشم اثری برجا نمانده ولی قالی بافی کماکان در چرخه اقتصادی و اجتماعی مردم نقش دارد.
نوش آباد علاوه بر آثار ذکر شده دارای ابنیه مذهبی همچون مسجد علی (بنا گردیده در دوران سلاجقه) ، زیارت فیض آباد و پل تاریخی اسحاق آباد و چندین رشته قناتی و از همه مهمتر مردمانی سخت کوش و فداکار است که نوید از آینده ی موفق برای آن دارد.
منبع:سایت اویی

برگزاری دومین سمینار ملی هک و امنیت اطلاعات در آران و بیدگل

برگزاری دومین سمینار ملی هک و امنیت اطلاعات در آران و بیدگل

برگزاری دومین سمینار ملی هک و امنیت اطلاعات در آران و بیدگل

دبیر انجمن علمی دانشجویی رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل از برگزاری دومین سمینار ملی هک و امنیت اطلاعات در فروردین‌ماه سال ۹۱ در شهرستان آران و بیدگل خبر داد.
حامد رضازاده امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در کاشان اظهار داشت: پس از برگزاری موفق نخستین سمینار هک و امنیت اطلاعات در اسفندماه سال ۱۳۸۹ و استقبال چشمگیر علاقه‌مندان سراسر کشور بر آن شدیم تا برای دومین بار این سمینار را برگزار کنیم.
وی افزود: این سمینار در راستای ارتقای سطح علمی دانشجویان و اساتید رشته‌های مهندسی کامپیوتر، فناوری اطلاعات و علوم کامپیوتر دانشگاه‌های سراسر کشور برگزار می‌شود.
دبیر انجمن علمی دانشجویی رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل، آشنایی بیشتر دانشجویان با انواع روش‌های هک، امنیت اطلاعات، حفاظت از حریم شخصی و جلوگیری از نفوذ کاربران و همچنین آشنایی هر چه بیشتر مسئولان فناوری اطلاعات و انفورماتیک سازمان‌های دولتی با مبحث امنیت اطلاعات را از جمله اهداف برگزاری این سمینار عنوان کرد.
رضازاده ادامه داد: سمینار تخصصی-علمی هک و امنیت اطلاعات در سطحی کشوری بین تمام دانشگاه‌ها با حضور گروه امنیتی«آشیانه» و اساتیدی برجسته طی یک روز برگزار می‌شود.
این مسئول تصریح کرد: رئیس پلیس فضای تبادل اطلاعات(فتا) که مرتبط‌ترین حوزه با مبحث امنیت اطلاعات محرمانه و حملات سایبری است از مدعوین این سمینار هستند.
وی با اعلام اینکه سمینار ملی هک و امنیت اطلاعات، ۲۴ فروردین سال ۹۱ در سالن فیض دانشگاه کاشان برگزار می‌شود خاطرنشان کرد: مدرسان این سمینار دو نفر از مدیران گروه امنیتی آشیانه هستند که تا کنون سایت‌های ناسا، موساد و هزاران سایت آمریکایی و رژیم صهیونیستی را هک کرده‌اند.

رضازاده در پایان اذعان داشت: دانشجویان و علاقه‌مندان به شرکت در این سمینار می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت رسمی سمینار www.hackpnu.com جهت ثبت‌نام اقدام کنند.

منبع:مجله اینترنتی گویا آی تی

کاروانسرای مرنجاب آران و بیدگل

کاروانسرای مرنجاب، بنایی در قلب کویر
کاروانسرای مرنجاب، بنایی در قلب کویر
کاروانسرای مرنجاب، در کنار دریاچه نمک در قلب کویر ساخته شده است. درباره دلیل ساخت این قلعه و کاروانسرا در کنار دریاچه نمک، نقل است که شاه عباس با وجود ایجاد کاروانسرا و قلعه های متعدد در سراسر کشور، در این منطقه تأسیسات دفاعی تعبیه نکرده بود، چون تا آن زمان دشمنان به خاطر دریاچه نمک و گستره کویر، از این سوی به پایتخت هجوم نبرده بودند.

نام کاروانسرا بر اساس نام منطقه که به کویر مرنجاب شهرت دارد گذاشته شده است. مرنجاب از شرق به دشت کویر و از جنوب شرقی به دو کوه یخاب و کوه لطیف منتهی می شود. شور نبودن آب قنات کاروانسرای مرنجاب همه ساله بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود می کشاند. قلعه مرنجاب، کاروانسرایی است در کویر که در مسیر راه ابریشم قرار دارد و در گذشته کاروانها برای سفر به خراسان، اصفهان، ری و بالعکس از این مسیر می گذشتند و از آب قنات نزدیک این قلعه سیراب می شدند.
حمله ازبک ها و افغان ها از طریق دریاچه نمک به کاشان که تا اصفهان پیش رفتند، شاه عباس را به صرافت انداخت تا در سال ۱۰۱۲ قمری سریعا یک پایگاه نظامی در این منطقه ایجاد کند و جلوی تهدید را بگیرد.
بالای کاروانسرا به شکل سنگرهای دیدبانی است و ذکر شده که همیشه ۵۰۰ پاسدار مسلح در قلعه حضور داشتند و امنیت عبور کالا از چین به اروپا و بر عکس را در این منطقه تأمین می کردند. قنات کنار کاروانسرا که برکه بزرگی به وجود آورده است، آب شیرین دارد و این در کویر نمک و شوره زار یک معجزه است، معجزه ای بی مانند که رازش هنوز فاش نشده است.کاروانسرای مرنجاب در ارتفاع ۸۱۰ متری از سطح دریای آزاد و در حاشیه جنوبی دریاچه قم واقع شده است.
وضعیت اقلیمی
کاروانسرای مرنجاب در مرنجاب از دهستان های شهرستان آران و بیدگل واقع شده است. در منطقه کویری آران و بیدگل، باد مثل هر منطقه کویری دیگر، یک عامل تعیین کننده اقلیمی است. باد، هم در شکل دهی به وضعیت طبیعی کویر و هم در شیوه زندگی انسان بیابان نشین تأثیر تعیین کننده دارد. بادهای نامطلوب بزرگترین آفت کویر و باد مطلوب، نسیمی از بهشت است که کویر تفتیده را شاداب و با طراوت می کند. متأسفانه در این منطقه جز دو باد شهریاری و باد شمال، سایر بادها چون باد خراسان، باد قبله، باد طوفان، باد سیاه و بویژه باد لوار از بادهای نامطلوب محسوب می شوند.
در منطقه آران و بیدگل همه چیز شکل و نمود کویری دارد و هر پدیده ای، طبیعی یا انسانی، آیینه کویر است.
چگونه به مرنجاب برویم؟
جاده آران و بیدگل به مرنجاب و دستکن یکی از راههای ارتباطی است که اصفهان را به شهرهای کاشان، یزد، مشهد و تهران متصل می ساخته است. در زمان صفویه مسیر اصفهان(پایتخت) و مشهد اهمیت خاصی داشته است.
مسیر مرنجاب، اصفهان را از طریق کاشان به جاده سنگفرش اصفهان مشهد متصل می کرده است. این مسیر از گرمسار به طرف پایین منحرف شده و تا سیاهکوه ادامه می یابد و به جاده دستکن متصل می شود. دستکن در ادامه مسیر مرنجاب، محل انشعاب جاده ای بوده که کاشان را به گرمسار و ورامین مرتبط می ساخته و شاخه ای به طرف اردستان و شاخه ای به جانب یزد ادامه می یافته است. مجموعه این مسیرها به عنوان جاده های فرعی برای اتصال به جاده ابریشم در بخشی که دامغان را به ری متصل می کرد، عمل می کرده است.
مجموعه تمامی زیباییهای این جاده، قلعه مرنجاب و قنات آب شیرین حوالی قلعه باعث شده است که همه ساله بر تعداد مشتاقان دیدار این منطقه افزوده شود. همچنین به علت نزدیک بودن این کاروانسرا به شهرستان آران و بید گل بازدید کنندگان بسیاری در سال از آن دیدن می کنند. کاروانسراهای مرنجاب،قصر بهرام، ده نمک، سرخه و چندین کاروانسرای دیگر در این مسیر است. کاروانسرای مرنجاب و قصر بهرام در راه سیاه کوه و جاده کویرنمک قرار دارد.
نام کاروانسرا بر اساس نام منطقه که به کویر مرنجاب شهرت دارد گذاشته شده است. مرنجاب از شرق به دشت کویر و از جنوب شرقی به دو کوه یخاب و کوه لطیف منتهی می شود. کاروانسرای مرنجاب میزبان دوست داران تاریخ و طبیعت است که به آن جا می آیند تا در سکوتی وصف ناشدنی به گردش در کویر مرنجاب بپردازند و چند ساعتی را به دور از زندگی شهری سپری و به تاریخ سفر کنند. اما به جز آنها گروه دیگری نیز هستند که به این کاروانسرا سفر می کنند. دوست داران آسمان که از آلودگی نوری شهرها و گستردگی آن گریزان هستند به این کاروانسرا می آیند تا در بام این بنا و در زیر آسمانی صاف و تاریک شبی را به رصد بپردازند. سکوت کویر و شب تاریک،فرصت بسیار مناسبی برای برگزاری یک شب رصدی است.
این بنا در طول چند سال گذشته توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان به طور کامل مرمت و بازسازی شده و دارای امکانات کامل آب و برق است که البته آب آن کمی شور است. برای رفتن به کاروانسرای مرنجاب باید از تهران به قم و سپس به کاشان بروید و از آن جا به سمت شمال شرق به سوی شمالی ترین شهر کویری استان اصفهان، آران و بیدگل حرکت کنید.
در شهر بیدگل امام زاده ای بزرگ به نام امام زاده هلال وجود دارد که در در قسمت شرقی شهر واقع شده است. این بنا مهم ترین بنای تاریخی و مذهبی و به قولی نشان شهر است که مردمان شهرهای نزدیک را برای زیارت به آن جا می کشاند. از امام زاده هلال تا کاروانسرای مرنجاب جاده خاکی(شوسه) وجود دارد که به طور دقیقی مشخص نیست و در طول راه چند دو راهی دارد. بنابراین مسافرانی که به قصد این کاروانسرا سفر می کنند از راهنمایان محلی کمک می جویند. از آران و بیدگل تا کاروانسرای مرنجاب در حدود دو ساعت راه است. در این مسیر هیچ روستایی وجود ندارد و تنها چند مزرعه کوچک آن هم در ابتدای راه در منطقه چهار طاقی هست.در طول مسیر تنها یک چاه آب قرار دارد که در نزدیکی جاده خاکی کاروانسرا است. از جاذبه های این مسیر شترهایی هستند که در دوردست ها به آرامی در حال حرکت هستند و گهگاه به نزدیکی جاده می آیند.
آب و هوای کویر مرنجاب
آب و هوای کویر مرنجاب در فصل تابستان گرم است و به خصوص در طول روز دمای هوا بسیار بالا می رود.این امر باعث می شود که حیوانات موذی همچون عقرب، رتیل و گهگاه مار به کاروانسرا بیایند و برای ساکنان کاروانسرا مشکلاتی ایجاد کنند. البته به خاطر مرمت و بازسازی که در چند سال قبل انجام شده است کل کاروانسرا و به خصوص پشت بام آن به طور کامل سم پاشی شده است و هر چندمدت یک بار این کار تجدید می شود. پیشنهاد مسئولان کاروانسرا این است که گروه هایی که شب را در این بنا به سر می برند در بام کاروانسرا استراحت نکنند. کاروانسرای مرنجاب، تپه های شنی، دشت بی انتهای کویر، سیاه کوه و طلوع و غروب زیبای خورشید در افق باز کویر به همراه آسمان پرستاره اش به علاوه ده ها جاذبه طبیعی دیگر سوژه های بسیار زیبایی برای عکاسان طبیعت است که عازم این منطقه از ایران زمین هستند.
منبع:ایمنا

GPS آفلاین اندروید با Navitel Navigator v5.0.3.70 به همراه نقشه

GPS آفلاین اندروید با Navitel Navigator v5.0.3.70 به همراه نقشه کاملتر آران و بیدگل


به جرأت می توان گفت یکی از بهترین و قدرتمند ترین برنامه های GPS برای گوشی های اندروید، برنامه Navitel Navigator   می باشد . برنامه ای که با پشتیبانی از  قابلیت مسیر یابی با راهنمای صوتی فارسی، منو  و کیبورد فارسی، محبوبیت بالایی نزد پارسی زبانان کسب نمود. امروز در سایت ویوا دانلود، جدیدترین نسخه این برنامه یعنی Navitel Navigator را به همراه نسخه جدید نقشه راه ها و شهر های ایران برای شما کاربران عزیز تدارک دیده ایم که مطمئنا مورد توجه شما عزیزان  قرار خواهد گرفت. در نسخه جدید امکانات زیادی به برنامه افزوده شده است. زبان فارسی  بر خلاف نسخه های قبلی به صورت پیش فرض در برنامه قرار گرفته است. نقشه بعضی از شهر ها از جمله آمل، زنجان، کاشان، آران و بیدگل و… با افزودن جزئیات بیشتر کامل تر شده است. توضیحاتی تکمیلی در مورد ویژگی های افزوده شده به برنامه، نحوه استفاده از برنامه و نقشه ایران را در ادامه مطلب می توانید بیابید.


برای دانلود نرم افزار به ادامه مطلب بروید


ادامه مطلب ...

آثار تاریخی روستای محمد آباد کویر آران و بیدگل

آثار تاریخی روستای محمد آباد کویر آران و بیدگل


مجموعه تاریخی محمد آباد

این مجموعه در بافت قدیمی روستا واقع شده است ، که شامل گنبد ، مسجد، حسینیه ، چهارسوق، آب انبار ، حمام و زورخانه و خانه تاریخی وکیلی ها میباشد. مهمترین و قدیمی ترین اثر این مجموعه گنبد عظیم و مرتفع آن است . این گنبد باقی مانده از عصر ایلخانی می باشد و از نوع بنا و متعلقات آن می توان استنباط کرد که باز مانده خانقاه و رباطی بزرگ بوده است . بنابر روایات مردم ، این گنبد توسط مردی به نام محمد یزدی ساخته شده است. میتوان گفت به احتمال بسیار زیاد ،این محمد یزدی کسی نیست جز شمس الدیم محمد یزدی  در گذشته به سال 733 ه ق از رجال بزرگ سیاسی و مذهبی عصر سلطان ابوسعید آخرین ایلخان مغول که بنا به گفته مولف تاریخ جدید یزد ، چند بقاع خیر از رباط و کاروانسرا و حمام و مسجد در یزد ، ابرقو ، اصفهان ، شیراز ، کازرون ، قم ، کاشان ، همدان ، قزوین ، سلطانیه ، و تبریز  ساخته و خود هیچکدام از این عمارات را ندیده است.
ارتفاع گنبد حدود 21 متر و دو لایه می باشد . علی رغم عمر 700 ساله ی آن گنبد همچنان مستحکم بر جای مانده است.در مقابل گنبد مسجدی ساخته شده است که به ملا مریم بانوی نیکوکار منسوب است.این مسجد از آثار دوره قاجار می باشد. چند دهه پیش مسجد و گنبد بوسیله راه ارتباطی یکی شده است و بسیاری از مردم گنبد را با مسجد یکی می دانند . در حالی که این دو دو اثر متفاوت از دو دوره متفاوت می باشند.گنبد و مسجا احتیاج زیادی به مرمت دارند . این اثر بزرگ معماری در تاریخ26/12/79  در زمره آثار ملی ثبت شده است.ایرج افشار در سفر نامه خود به این منطقه می نویسد:« دیدنی اینجا گنبدی است که امروزه مسجد جامع است . گنبدی است  مرتفع به سبک چهار ضلعی های سبک مدارس و مقابر یزد و کرمان ، آنچه بر اطراف آن از شبستان و اطاق ها ساخته اند از عصر قاجاری  است به بعد، شاید خانقاهی بوده باشد.»

در جلوی مسجد حسینیه ای ساخته اند که قبلا به صورت حیاطی بوده است که چند سال پیش سقف بر آن افزوده شد.حسینیه در ماههای محرم و صفر استفاده می شود. چندی پیش این حسینیه خراب شد تا بنایی شایسته جایگزین آن شود .کار مقاوم سازی این بنا انجام شده است.رو بروی گنبد و مسجد فضایی نسبتا باز واقع شده است که به چهار سوق معروف است . در گذشته این محل محل گرد هم جمع شدن اهالی و و ورودی روستا بوده است .در گوشه ای از این چهار سوق خانه ای است که بازمانده از دهه های پیش مربوط به خاندان وکیلی می باشد ، معماری این خانه بویژه گچ بری این خانه دیدنی است.آب انبار و حمام قدیمی مجموعه به دلیل خرابی چندی پیش تخریب شد.

بقعه شاهزاده اسحاق
تا اوایل دهه هفتاد در شرق روستا ، تپه ای قرار داشت با آثاری از ساختمان های مخروبه . این تپه در نزد اهالی به شاهزاده اسحاق معروف بود و محلی بود برای به خاک سپردن بعضی اموات بویژه طفلان ، هر شب ، چراغی دستی توسط یکی از اهالی در گوشه ای از این نقطه روشن می شد .بنا بر روایات مردم در محل بقعه امام زاده ای با گنبد و بارگاه وجود داشته است که در اثر حادثه ای همچون سیل یا زلزله که به احتمال زیاد سال 1192 ه. ق بوده، از بین رفته است. در هر حال این محل مورد احترام در سالهای آغازین دهه 70 به همت گروهی از اهالی حفاری و شناسایی گردید و ساخت بقعه ای در این محل آغاز شد . ساختمانی کوچک با ضریحی چوبی در داخل وگنبدی مخروطی به رنگ سبز ساخته شد و به تدریج شکل و رنگ تازه ای یافت . هم اکنون مراسم نماز جماعت و برخی دیگر از مراسم مذهبی و نذورات در کنار این بقعه انجام می شود. در صد متری این بقعه ، سنگ قبری وجود دارد که علی رغم اینکه بخشی از آن تخریب شده است چه معلوم است این سنگ قبر متعلق به شاه سلام محمدآبادی می باشد که در سال یک هزار و سیصد و سی و ... فوت نموده است.در روایتی مردمی آمده است که این شاه سلام پیر مردی روشن ضمیر بوده است که در هنگام گذر شاه معاصر از این روستا ، شاه او را مورد تفقد قرار داده است و به وی سلام نموده و لقب شاه سلام را به او اعطا نموده است.اگر بخواهیم این داستان را بپذیریم باید بگوییم این شاه کسی جز شاه عباس اول (1038 – 998) نبوده است .در هر حال این سنگ قبر 400 ساله قدیمی ترین سند مکتوب روستا می باشد که نام محمد آباد در آن ذکر شده است .در آغازین روزهای بهار 1384 این بقعه حال و هوای تازه ای یافت با خاکسپاری سه تن از شهدای گمنام جنگ تحمیلی در کنار این بقعه ، معنویتی دو چندان بر این منطقه حاکم شد . مراسم تشییع و خاکسپاری این سه شهید حما سه ای جدید در تاریخ این روستا شد . گفتنی است کم سن ترین شهید آران و بیدگل محمد سرکاری محمد آبادی می باشد.

خانه کلاه ماهوتی
در حاشیه بافت سنتی روستا ، خانه ای قدیمی و اعیانی وجود دارد که هرچند هم اکنون غیر مسکونی و رو به تخریب است ، اما زمانی صفای خاصی داشته است . خانه توسط فردی ساخته شده است که چون کلاه ماهوتی بر سر می گذاشته آن هم در دوره ای کع هرکسی توان خرید چنین کلاهی نداشته است به این نام معروف شده است. این خانه بعد ها دست به دست شد اما سکونت در آن دیری نپایید . این خانه شامل یک حوضخانه و دو اطاق بزرگ می باشد. این خانه هم اکنون در کنار خیابان امیرالمؤمنین واقع می باشد. بافت سنتی روستا در سال های اخیر به دلیل خرابی زیاد جهت توسعه تقریبا از میان رفته است و بنا به مقتضیات زمان ، کوچه های تنگ و باریک جای خود را به کوچه های بزرگ و خیابان ها داده است.

منبع: فصلنامه ژرفا

آثار تاریخی سفیدشهر آران و بیدگل

آثار تاریخی سفیدشهر آران و بیدگل

آب انبار
سفیدشهر دارای دو آب انبار بوده که فقط یکی از آنها به جای مانده است . یکی از آب انبار ها در محل حسینیه سفیدشهر قرارداشته که متاسفانه اثری از آن باقی نسیت . آب انبار دیگر سالم است و در محل دروازه قدیم شهر واقع است و تا چندی قبل مردم از آن بهره برداری می کردند .

خانه داودیان (خانه آل داود)

آثار این خانه که از خانه های زیبا و بسیار قدیمی بوده است تا سال 1374 وجود داشت . هم اکنون در این محل دبیرستان پسرانه سعدی سفیدشهر واقع است .منقول است که بعد از نقل مکان اهالی از منطقه چاله غم به این منطقه این خانه اولین بنا در روستا بوده است . گویند حدود یک قرن قبل مردمی در این خانه زندگی می کردند که از بازماندگان موسوم به آل داود بوده اند . در میان خانه یک حیاط بزرگ دارای گنبد موجود بوده است . در اطراف این حیاط بزرگ چهار اتاقی در چهار جهت قرار داشته و در میان حیاط یک چاه حفر شده و در پائین آن یک سردابه قرار داشته است .

مسجد جامع سفیدشهر

بنای مسجد جامع نیز یکی از بناهای کهن ، مستحکم و دیدنی شهر بود .این مسجد دارای دو قسمت بود که یک قسمت تابستانی  که روبروی بنای زمستانی واقع گردیده بود . امروز بعد از تخریب بنای قدیمی مسجد جامع بزرگی بنا گردیده است که متاسفانه از بنای قدیمی مسجد اثری باقی نمانده است .

قلعه قاسم آبادسفیدشهر آران و بیدگل
این قلعه در مزارع قاسم آباد واقع است . مدخل ورودی قلعه در سمت غربی قرار دارد  .در محل ورود، آثار دو تختگاه بزرگ وجود دارد . از آثار و قرائن بر می آید که این قلعه استراحتگاه مسافرانی که از مسیر قم – کاشان عبور می کرده اند  بوده است . در اطراف راهرو ورودی چهار اتاق در طرفین و در هر طرفی چهار درب وجود دارد . در قسمت پائین قلعه محلی جهت نگهداری چهار پایان وجود داشته است که هنوز آثار آن پابرجاست.داخل اتاقهای قلعه همگی مزین به روشهای گچ بری سنتی می باشد.لازم به ذکر است در میان حیاط قلعه آب انباری جهت ذخیره آب موجود بوده است . در مورد قدمت قلعه و سازندگان آن اطلاعی در دست نمی باشد . منقول است قلعه را شخصی بنام حبیب ا... خان بنا نموده است .

قلعه وزیرسفیدشهر
این قلعه در داخل کویر و در ضلع شمالی سفیدشهر و در پائین خط راه آهن قراردارد . این قلعه از قلعه های قاسم آباد و رضا آباد  زیبا تر به نظر می رسد . از قدمت  این قلعه های تاریخی و جالب اطلاعی در دست نمی باشد .

دکان حلوایی و آسیاب

در این دکان حلوایی دو آسیاب قرارد ارد که برای آسیاب کردن کنجد و حلوا استفاده می شده است .این آسیاب ها توسط شتر به چرخش در می آمده است . در حال حاضر این بنا موجود
می باشد ولی قدمت آن مشخص نمی باشد . از مجموع گفته ها و منقولات می توان فهمید که قدمتی حداقل 150ساله و یا 200 ساله دارد.

قبرستان سفیدشهر
دارای قدمت بسیاری می باشد که توسط آقای مرحوم احداث گردیده است که مقبره خود ایشان نیز در وسط آن قرار دارد . لازم به ذکر است سنگ قبرهای قدیمی زیادی در این قبرستان وجود دارد که اشکال  و حروف مختلفی بر روی آنها حک شده است . روی تعدادی از آنها آیه الکرسی و اسامی ائمه معصومین (ع) و یا نام علماء برجسته نقش بسته است . که به دلیل بی توجهی ، آثار و نوشته های منقوش بر روی این سنگ قبر ها از بین رفته اند . به جاست سازمان  محترم میراث فرهنگی با کاوش و پیگیری قدمت و ارزش سنگ قبر ها را برسی و در صورت با ارزش بودن آنها را ثبت نماید

زیارتگاه بی بی سکینه خاتون سفیدشهر
این زیارتگاه متعلق به بی بی سکینه خاتون دختر موسی بن جعفر (ع) می باشد که در کنار این زیارتگاه قبر دو تن از علماء سفیدشهر بنام ملامحمد حسین نصرآبادی و ملاهدایت ا... نصرآبادی قرارد ارد .در کنار این زیارتگاه ساختمان چهل دختران قرار دارد که از سابقه تاریخی آن اطلاع دقیقی در دست نیست . این زیارتگاه بر بالای بلندی ساخته شده است و از این جهت عده ای آن را زیارت پشته نیز نامیده اند  . زیارتگاه دارای دو درب ورودی در جهت شمال و غرب می باشد .

مقبره شاه ابراهیم بن موسی ابن جعفر (ع)
مقبره این شاهزاده جلیل القدر در مسیر مزارع کهنویه و قاسم آباد واقع است .مقبره این امامزاده به زیارت غریبه نیز معروف می باشد . وجه تسمیه و علت غربت این امامزاده عظیم الشان مشخص
نمی باشد .

قدمگاه علی(ع)
منقول است در این مکان قدمگاه امیرالمومنین علی بن ابیطالب (ع) می باشد . چندین سنگ که گفته می شود جای پای حضرت می باشد ف درون قدمگاه نصب می باشد . علت شهرت این مکان و و جه تسمیه آن نیز به قدمگاه علی(ع)همین می باشد . این ساختمان به فاصله کمی از محل مسجد جامع قرار دارد . متاسفانه بنای ساختمان قدیم خراب و ساختمان جدیدی به جای آن بنا شده است. درباره قدمت و ساخت این بنا و تاریخچه آن اطلاع دقیقی در دست نمی باشد . در حال حاضر در این مکان مقدس بنا به رسم دیرینه در حلول ماه محرم و صفر ، مراسم عزاداری امام حسین (ع) برگزار می شود.


کاروانسرای شاه عباسی سفید شهر (نصرآباد کویر):

احداث کاروانسراها درایران دارای سابقه‏ای بسیارکهن است. معماران دوره اسلامی باتوجه به شرایط اقلیمی مناطق  مختلف و  با توجه به نیازی  که درآن زمان هابرای مسافران احساس  می‏شد،انواع کاروانسراها رابا نقشه‏های متنوع بنانهادند. دوره صفوی ر ا می‏توان از مهمترین دوره‏ها برای توسعه وتکامل کاروانسراها دانست.  
شاهراه ارتباطی مرکز با جنوب و جنوب شرقی ایران پس ازعبور ازقم  بوسیله  دو  راه  کاروانرو عمومی ازکاشان  می‏گذشت. این دو راه عبارت بودند از راه پایین که  خط سیر آن  از  کناره‏های شنزار کویر مرکزی می‏گذشت و چون این راه نرم و هموار بودقطارداران شترکه مهمترین  وسیله حمل  ونقل کالاهای  بازرگانی  بودند و همچنین چهارپادارانی  که غالبا درمزارع آن حومه،ملک و اموالی داشتند این راه را ترجیح می دادند. راه دوم  به طول 18فرسنگ از گردنه  شوراب وقسمتی ازدامنه‏های کوهرود می‏گذشت. در  فواصل این راه بعداز کاروانسرای پاسنگان،سه کاروانسرای معتبر شاه عباسی دیگر هم درمزارع شوراب و سن سن و شهری سفید شهر احداث شده بود.
کاروانسرای شاه عباسی سفید شهرکه از جمله این کاروانسراها بود و   تخریب و به جای آن مدرسه و حمام عمومی احداث گردید ، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است.
یک جهانگرد فرانسوی حدود دویست سال قبل از سفیدشهر گذر کرده و سردر این کاروانسرا را در کتابچه خاطرات و تاریخ خود نقاشی کرده است که تصویر آن را میتوانید در پایان این مطلب ملاحظه کنید. این جهانگرد در کتاب خود درباره این کاروانسرا مینویسد:
«کاروانسرای نصرآباد  ازبناهای بسیار خوب و محوطه آن وسیع و به شکل چهار ضلعی منظم است. دراطراف حیاط،اطاقهایی وجود دارد و درعقب آنهاطویله‏های متعدد ساخته شده است. درزیراطاقها زیرزمین‏هایی استکه مسافرین می‏تواننددر  روزهای گرم تابستان   در آنهابه سر برندو در وسط حیاط سکوی وسیعی استکه آنرا  تخت می‏گویندو دو متر از زمین ارتفاع دارد و اطراف آن خندقی است پر ازآب تا حشرات نتوانندازآن عبورکرده به  بالای تخت بیایند. مسافرین با نردبانی بالای تخت می‏روندو نردبانرا بالامی‏کشند و شب رادر آنجابه سرمی‏برند. این احتیاطات برای این استکه درنواحی کاشان و درخود  شهرعقرب فراوان  می‏باشدوزهرش کشنده است.»

اقامت شاه عباس اول در کاروانسرای سفیدشهر:
درسال هزار ویک هجری،شاه عباس پس ازکشتن شخصی به نام درویش خسرو و پیروان او  همینکه  به سفیدشهر(نصرآباد) میرسد احمدکاشی معروف به پیراحمدرا که ازبزرگان فرقه نقطویان و خلیفه ایشان بود،به دست خود میکشد. این جریان رااینگونه نقل کرده‏اند: «چون پیراحمدرا نزدشاه بردند  به کشتن تهدیدش  کرد  تا مگردرآن پیرانه سرتوبه کند  ولی  اودرجواب گفت  که مارا ازکشتن  باکی نیست چه یقین  داریم که از  اندک   زمانی  به  صورتی  بهتر  از  این  می‏آییم و من چندنوبت به جهان آمده‏ام  و  رفته‏ام. از  آن  جمله320سال پیش بهصورت  جوانی زیبا آمده بودم وبسیارخوش می‏نوشتم. چنانکه خط مرابه رسم تبرک دست به دست می‏بردند. اتفاقا دراین ایام قطعه‏ای  به خط خود دیدم و  شناختم. چون  سخن بدینجا رسیدشاه شمشیراز
نیامبرکشید  وچنان بر دهانش زد  که کاسه سرش به  دور  افتادو به چابکی شمشیردیگر برکمرش زد و دو نیمش کرد.»

« آنگاه شاه عباس فرمان به کشتن پیروان او داد. از آن میانه فقط یک تن از  شاعران کاشان به نام باقرخرده که گفته‏اند بسیار   شوخ  طبع وظریف و در خوشنویسی  ثانی  میرمعزکاشی  وخطش درنهایت عذوبت  و  سلامت بود،  با  رندی  و لطایف الحیل جان به سلامت به در  برد . »
 
توجه به این نکته که شاه عباس اول در سفیدشهر و درهمان کاروانسرایی که خود ساخته بوده توقف می‏کند،نشان دهنده اهمیت سفیدشهردرآن زمان بوده است. نکته دیگری که براهمیت این مسئله می‏افزایداین است که شاه عباس نه تنها در سفید شهرتوقف می‏کند  بلکه  به  یک  حرکت  سیاسی نیز دست میزند و میرسید احمدکاشی خلیفه فرقه  نقطوی را که سردسته یک گروه انحرافی بوده است،  گردنمی‏زند. اینکه شاه، این مکان رابرای براندازی مخالفان و قطع ریشه فتنه انتخاب می‏کند ، دارای اهمیت است .
 
بزرگان سفیدشهر:

ملافضلعلی نصرآبادی
این شاعر نصرآبادی که  در زمان فتحعلی شاه قاجار  زندگی می‏کرده است دیوان شعری به نام مجلس افروز داردکه یک مثنوی حماسی دینی درشرح  احوالات حضرت محمد(ص) و در  وزن  بحر  متقارب  می‏باشد. این کتاب اخیرا به کوشش آقای عاطفی به چاپ رسیده است. وی این مثنوی را در سن 80 سالگی بعد از فوت آخرین و دهمین فرزندش سروده است. یک نسخه ازاین مثنوی در آستان  قدس رضوی است که در 2رمضان سال 1240نوشته شده  است و دارای 5800 بیت است. یک نسخه دیگر نزد شخصی به نام خازن زفره ای دراصفهان است که در 3 شوال1240کتابت شده است. نسخه  دیگری در  کتابخانه  دانشگاه تهران  به خط حسین بن الحاجی محمد مسکنانی است که درجمادی الثانی سال 1252 کتابت شده است و در فهرست آن اسم ناظم، فضل گفته شده است که این غیرصحیح است.
 
ملافضلعلی نصرآبادی یکی ازشعرا وعلمای بزرگی استکه ازدل کویر و شهری به ظاهرکوچک ولی درواقع بسیاربزرگ برخاسته است. ملافضلعلی نصرآبادی سندی دیگر از بزرگی مردمان این خطّه است و چه بسا بزرگان دیگری نیز از این خطّه برخاسته‏اند که متأسفانه آثارآنهابه دست ما نرسیده است.
 
این شاعربزرگ اهل سفیدشهر   می‏باشد.  مؤید این مطلب شواهد عینی است، که  نویسنده در اثر  تحقیقات به دستآورده است. اولا نصرآباد کویردارای سابقه‏ای بسیاردرخشان بوده و در زمانهای قدیم علمای زیادی دراین شهر وجود داشته‏اند که در چنین فضایی بروز چنین شاعری امر طبیعی است ثانیا  ملافضلعلی  درکتاب خود  یادآوری  می‏کند که نزدفقیه زمان ملامحمد رفتم واو به من توصیه کردکه دیوانشعری ازخودبرجای بگذارم و معاصر با وی عالمی به نام ملا محمد (آقای مرحوم)  وجود دارد  که دقیقا درهمان دوران فتحعلیشاه در نصرآباد می‏زیسته است.همچنین اینجانب در بررسی اوراق و اسناد قدیمی موجود در شهر ، سندی را یافته که در آن به خانه ملافضلعلی اشاره شده است.
 
همچنین سنگ قبری که در آبانماه سال 1381 در قبرستان منطقه (گلزار شهدا) کشف گردید و اینجانب خود آن را مشاهده نمودم، متعلق به فرزند ملا فضلعلی نصرآبادی میباشد. بر روی این سنگ قبر مرقوم شده « وفات یافت مرحمت و مغفرت پناه محمد ولد ملا فضلعلی نصرآبادی، شعبان 1212 هجری قمری» که این امر نیز موید تعلق ملا فضلعلی به نصرآباد کویر (سفید شهر) است. این سنگ قبر با هماهنگی اینجانب و همکاری آقای حاج رضا غلامی تولیت مرقد آقای مرحوم هم اکنون در ضلع شمال شرقی بیرون از مرقد نصب است.
 
همچنین مدرک دیگر اینکه در پایان یک کتاب آنموذج خطی که به تاریخ 1229 قمری به خط ملا عبد الحفیظ نصرآبادی نگاشته شده است و در حال حاضر نزد جناب آقای نصیری است اشعاری نوشته شده که آن اشعار را به ملا فضلعلی نسبت داده است. از این اشعار، مشخص میگردد که علاوه بر دیوان فوق ، وی اشعار دیگری نیز داشته است که متاسفاته فعلا در دسترس ما نیست .این اشعار عبارت است از:
هرکه خواند دعا طمع دارم              زان که من بنده ای گنهکارم
گر بهم بر زده بینی خط من عیب مکن   که مرا محنت ایام بهم بر زده است
غریق رحمت ایزد کسی باد             که کاتب را به الحمدی کند یاد
آب قضاق، آتش اسفند                  روغن حیدر مرکب من
قلمم چوب و کاغذم پشمین            نتوانم نوشت بهتر از این
خدا او را دهد عالی مراتب             که خواند فاتحه از بهر کاتب
هرکه خط مرا سیاه کند                 جگرش را علی کباب کند
یارب تو مرا غلام حیدر گردان          گر راه غلط روم مرا برگردان
یا رب این آرزو مرا چه خوشست       تو بدین آرزو مرا برسان
        
مثنوی ملافضلعلی به گفته متخصصین در بحر متقارب مثمن محذوف یا مقصوراست. موضوع  کتاب زندگی پیغمبر (ص) ومعرفی خانواده و اجداد وی و شرح جنگها یپیغمبر است.  اشعار این شاعر در خصوص زندگی پیامبر نشان می دهد که وی  علاوه  برطبع  شعری،  عالمی  آگاه  نیز بوده  است. ملا فضلعلی  دهفرزندداشته  که  همگی فوت می کنند ‏وآخرینآنها بسیار  اهل فضل بوده بطوری که فراق او برای ملا فضلعلی بسیار ‌سخت و جانسوز می نماید و زندگی او را دگرگون می کند.
داغ رحلت آخرین فرزند برای ملافضلعلی آنقدر سنگین بوده که شب وروزبه دیده خواب نداشته  است. درنظر گرفتن اینکه  پیرمردی با آنهمه‌ مصیبت و سختی درسن 80سالگی یک چنین ابیات زیبائی سروده  انسان ‌را به تعجب ‌وا می دارد. لذا خود او می‏گوید: کسی را که کارش بود روبرو چه سان می‏توان گفت شعرنکو.
------
منابع:
سایت شهرداری سفید شهر
کتاب تاریخ سفیدشهر اثر سید محمد ساداتی نژاد

عکس کویر مرنجاب

کویر مرنجاب

کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری ایران محسوب می‌شود که از شمال به دریاچه نمک آران و بیدگل، از غرب به کویر مسیله و دریاچه‌های نمک حوض سلطان و حوض مره، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به شهرستان آران و بیدگل محدود می‌شود.

بقیه عکس ها در ادامه مطلب

ادامه مطلب ...

سفیدشهر (نصرآباد کویر) آران و بیدگل

تاریخچه سفیدشهر
سفیدشهر نام قبلی آن روستای نصرآباد کویر است . از توابع شهرستان آران و بیدگل و در قسمت شمال شرقی شهرستان کاشان و در مجاورت منطقه ای قدیمی به نام درم قرار دارد . در سال 1381 بعد از تبدیل شهر آران و بیدگل به شهرستان، روستای نصرآباد کویر به شهر تغییر وضعیت داد.در مورد قدمت شهر منقول است ساکنین اولیه شهر نصرانی  و مسیحی بوده اند  .و تسمیه شهر بنام نصرآباد برگرفته از کلمه نصرانی بوده است . و قبوری در گورستان شهر مشاهده شده که حاکی از حضور افرادی غیر مسلمان در شهر در گذشته ای بسیار دور بوده است . عده ای نیز عقیده دارند که موسس شهر شخصی به نام نصر بوده است که نام نصرآباد برگرفته از نام این شخص می باشد، ولی مدرک مستندی در این زمینه هنوز دریافت نشده است .  
مهمترین و قدیمی  ترین مدرکی که در مورد نصرآباد در دست می باشد مطلبی است که در کتاب تاریخ قم از حسن بن قمی در سال 378 هجری قمری به آن اشاره شده است . در این کتاب که 1042 سال قبل نوشته شده است، در ذیل قاسان(کاشان) نصرآباد را نیز از توابع آن ذکر نموده اند.نکته مهم دیگر در بحث تاریخچه سفیدشهر آن است که محل اولیه شهر در مکان دیگری موسوم به <<چاله غم >>بوده است . در حال حاضر کشاورزان در این منطقه مشغول کشت و زرع می باشند.آنگونه که از عنوان بر می آید می بایستی حادثه ناگوار  و تلخی در این منطقه اتفاق افتاده باشد که عنوان چاله غم به آن داده اند.

وجه تسمیه سفیدشهر

قدیمی ترین نامی که برای شهر سفیدشهر ذکر شده است نصرآباد سربشت و یا سر پشت است که این نام در زمان سلطنت جهانشهاه قره قویونلو از سلسله قره قویونلوها در سال 579 انتخاب شده است . وزیر جهانشهاه امیر عمادالدین که طبق فرمان او نیمی از قنات مزرعه نصرآباد وقف مسجد میر عماد کاشان شده است و متن آن به سنگی حک شده که در آن نصرآباد سربشت تصریح گردیده است . که این نام در کتاب کاشان در آئینه گذشته و حال ذکر شده است .
از جمله نامهای دیگر نصرآباد که در بین مردم گفته می شده است نصرآباد خربزه می باشد که شهرتی می باشد که شهر در تامین محصولات خربزه ء قم و کاشان و اطراف داشته است . شهرت دیگر این شهر نصرآباد کویر است که این نام برگرفته از مناطق کویری است که اطراف شهر را احاطه کرده است  و قبل از تبدیل شده روستا به شهر در اسناد و مکاتبات رسمی بکار می رفته است .
در حال حاضر نام کنونی در تقسیمات جدید شهری در سال 1381 مصوبه وزارت کشور جمهوری اسلامی مقرر گردید تا روستای نصرآباد به شهر تبدیل گردد براین اساس، نصرآباد که قبلا از توابع شهر کاشان محسوب می گردید در حال حاضر جزء توابع شهرستان آران و بیدگل به شمار می آید .
از میان اسامی مختلف پیشنهادی به وزارت کشور، نام سفیدشهر انتخاب و جایگزین نام نصرآباد کویر شد. قابل ذکر است که این نام یادآور سابقه این منطقه در  تولید پنبه می باشد که به دلیل حجم و میزان تولید بالای پنبه، این منطقه از دیر باز شهره بوده است . و در السنه خاص  و عام به منطقه سفید دشت معروف بوده است .

جمعیت سفیدشهر

با توجه به سرشماری جمعیت تا اسفندماه سال 1378 شهر حدود 4417 نفر جمعیت داشته که بر اساس سرشماری جدید در سال 1385 این رقم به حدود 6000 نفر رسیده است . بر اساس این آمار  جمعیت شهر مشتمل بر 1004 خانوار است و میزان رشد جمعیت در سال 1378 ،  2% بوده که نسبت به سالهای قبل کاهش محسوسی داشته است .
در حال حاضر بیش از 70% سکنه شهر زیر 30 سال سن دارند.

موقعیت اقتصادی سفیدشهر
از لحاظ اقتصادی مردم منطقه همچون گذشته به کشاورزی و قالی بافی اشتغال دارند.تعدادی از جوانان در کارگاه های صنعتی مشغول بکار هستند . محصولات کشاورزی که تولید می گردد عبارت است از غلات،پنبه،گندم،جو،خربزه، هندوانه و حبوبات می باشد . در کتاب فرهنگ لغت فارسی معین به محصولات دیگر سفیدشهر از جمله تنباکو و ابریشم نیز در کنار این محصولات اشاره نموده است . با توجه به مطالب نقل شده در بالا محصولات تولیدی سفید شهر به دو گرده زراعی و دستی (فرش ) تقسیم می شود. نکته ای که در اینجا بسیار جالب و قابل تامل است این است که دهخدا تنباکو و ابریشم را از محصولات سفیدشهر می داند . البته امروزه در حالی که سایر محصولات ذکر شده کشت می شوند اما تولید تنباکو و ابریشم از چند سال گذشته متوقف شده است  .
اما از لحاظ کشت و تولید محصول چنبه این شهر دارای رتبه استانی و کشوری می باشد که بسیار حائز اهمیت می باشد  که علت نامگذاری این شهر (سفیدشهر ) بدین لحاظ می باشد.

موقعیت جغرافیایی سفیدشهر
سفیدشهر در 21 کیلومتری شمال غربی شهرستان آرا ن و بیدگل و در 21 کیلومتری شمال غربی شهرستان کاشان قرار گرفته است . این شهر  در مختصات 51 درجه و 21 دقیقه و 10 ثانیه طول شرقی نصف النهار گرینویچ  و 34 درجه و 17 دقیقه و 40 ثانیه عرض شمالی از خط استوا در بخش مرکزی آران و بیدگل قرار دارد . از شمال به راه آهن، از جنوب به روستای یزدل  و جاده ترانزیت قم و آزاد راه امیر کبیر، از شرق به روستای محمد آباد و علی آباد و از غرب به جاده ترانزیت قم – کاشان و شهر مشکات منتهی می شود.
منبع:سایت شهرداری سفید شهر

آران و بیدگل، سرزمین عظمت بی کرانه کویر

آران و بیدگل- رمز و رازهای عظمت بی کرانه کویر در چهره خطه آران و بیدگل، رویای روزهای شکفتن بهار را تعبیر می کند.

به گزارش ایرنا، در سایه روشن رویاها به دنبال کاروان کهکشان به راه می‌افتم. چون مرغان آسمان نشانه را از ستاره‌ می‌گیرم؛ مزارع سرسبز آسمان را به بیابان کویر پیوند می‌زنم و با طلوع با شکوه خورشید، به نقطه‌ای خیره می‌شوم و ای یار همسفر، سایه بالهای فراخت را بر ماسه‌های نرم و تفتیده کویر می‌بینم.

به هم زبانی‌ات سلام می‌دهم و دست دوستیم را به نگاه مهربانت گره می‌زنم؛ بیا با هم در فضایی سرشار از عطر شوق هم گام شویم در این راه و قد بگذاریم به دیاری پاک و آسمانی در مرکز ایران زمین. اینجا ' آران و بیدگل ' است.

کویر سرزمینی به قدمت تاریخ است؛ محل فرود آدم و حوا بر زمین و جایگاه نزول پیام الهی بر انبیاست.

در کویر، عطر الهام را در فضایی مرموز و اسرارآمیز پیچیده‌اند، اینجا آسمان و زمین به هم دوخته شده، عبد و معبود به هم نزدیکترند.

آسمان کویر سراپرده عرش الهی است و زمینش میعادگاه و جولانگاه صابران و عاشقان. شب‌ها ستارگان چون گل میخ های زرین بر سقف لاجوردین آسمان کوفته شده‌اند؛ قرصه تمام ماه چون طبق زر گداخته، آسمان را از پرتو خویش پر می‌کند، شهاب‌ها چون تیری که از شست کسی به خطا در رفته باشند در میان آسمان می‌جهند و سینه آنرا می‌شکافند.

کویر این عظمت بی‌کرانه مرموز، چون دریایی از شن و ماسه و خاک همواره طوفان ‌خیز است و دگرگون.

پوشش گیاهی کویر هم سخت‌کوش و با اراده چون مردم آن است، گز و اسکنبیل، درختان پوست بر اندام خشکیده بیابان، با شجاعت بر آتش روئیده‌اند، گاهی باد و طوفان، خاک از روی ریشه‌های عریان اسکنبیل، کنار می‌زند.

اما این درخت برای بقا ریشه‌های را در زمین فرومی‌ برد و آب حیات را در اعماق ماسه‌ها جستجو می‌کند.

شتر رهپیمای صبور آن و مرنجاب اقامت‌گاه خستگان راهش.

دریاچه نمک دیگر دوست تشنه کویر و خویشاند آفتاب است که خلوت صحرا او را در برگرفته و بر شیرینی نمکینش لبخند می‌زند.

آران و بیدگل، بر پا شده بر رمل‌ها و ریگ‌های روان، در شمال استان اصفهان، زاییده پیکره سیلک در روزگار جستجو و مهاجرت انسان آریایی است.

با گسترش اسلام در ایران، آران و بیدگل از اولین نقاطی بود که به این مذهب مقدس روی آورد، که وجود بقاع امام زادگان در این خطه حاکی از این ادعاست.

امام زادگان دردانه‌ هایی هستند که سوادی عشقش شان سینه این کالبد کویری را می‌جوشاند.

با اولین قدم در حریم امامزادگان، طاقت بی‌قراری می‌کند و روح در دنیایی دیگر سیر می‌کند.

کاشی‌های هفت رنگ شبستان تداعی آسمان بهشت است.

دستان گلدسته‌ها چنان بدون خستگی به طرف بالا کشیده شده که انگار جام شربتی از آسمان می‌جوید و یا شاید خوشه خوشه ستاره می‌چیند.

مرغ نگاه دامن ‌کشان ضریح را اشاره می‌کند. همه رگ های تن مثل براده‌های آهن به طرف ضریح جذب می‌شوند.

از گذرها و کوچه‌ها می‌گذریم، بوی کاه گل مشام را می‌نوازد، سکوی کنار در چوبی خستگی را از تن بیرون می‌کند.

کوبه در را به صدا می‌آوریم، مهربانی به پیشواز می‌آید با لباسی ساده و گیوه‌های سفید، لبخندی آرام و رویی بی‌ریا ما رابه سفرۀ قناعتش می‌خواند و چه زیبا زندگی می‌کنند در این گلستان عشق شمع‌ها و پروانه‌های کویری!

زندگی در این بناهای درون‌گرا، آب زلال و شفافی را می‌ماند که حول محوری مشخص می‌چرخد و وجود تقارن در اجزای این عمارت‌ها و محدود شدن فضا با دیوارها، هیکل موزون و محجوبی را ترسیم کرده.

گل‌های شمعدانی، دور حوض و لبه‌ ایوان چیده شده. شاخه‌های ظریف یاس از میان باغچه، ساق‌های خود را بر روی چینه گذاشته و با رایحه گل های سپید و صورتیش دلربایی می‌کند.

درهای پنج دری به میهمان‌نوازی گشوده می‌شود. صدای ساز و سرود دل‌نشینی گوش را می‌خواند. تارهای مرتعش قالی در میان انگشتان قالی‌باف چون آهنگی روح احساس را می‌رقصاند.

لچک‌ها، ترنج‌ها و مرغان غزلخوان در میان شاخساران سبز تصویری از جنس رویا در مجاورت روح است.

نقوش و رنگها در این قالی‌های دست‌باف شاهکاری را می‌نمایاند که از اسرار ناگفتنی نقاش و ‌بافنده آن شکل گرفته.

سحرگاهان دشتی پر از شکوفه‌ بالای سر را نورباران می‌کند. از پشت حریر کبود رنگ، نوایی دل‌پذیر با نسیم هم‌آهنگ می‌گردد و دل را به ورای زمین می‌برد.

با صلای موذن هرآشفته‌ای شیفته می‌گردد. مسجد جامع قاضی،‌نقشینه، بازار،حاج عبدالصمد و... هرانسانی را غرق در جذبه و حیرت می‌گذارد.

زیبایی ملکوتی این مساجد، کاشی‌کاری‌ها، محراب، گل‌دسته‌ها و شبستان‌ها کشاکشی میان رفتن و ماندن را به تصویر می‌کشند.

سقف‌های طاق چشمه این مساجد، روح خود را به مرکز خود می‌کشانند، تو را از خودت می‌گیرند و در هاله‌ای از نور و مهر فرومی‌برند. این مساجد کهن یادگاری نفیس از روزگار تیموری و صفوی است.

بشر همان روز که از بستان بهشت پا بر زمین گذاشت شاگرد درس زیستن از سفره بکر و گسترده زمین شد وهمواره برای مرتفع کردن هراس‌ها و هرس‌های زندگی کوشید.

انسان با تلاش ماهرانه و پی‌گیرش برای فردا، نمادی از استواری و فداکاری است. کشاورزی، سفال‌گری، رنگ‌رزی، زری‌بافی، شَعربافی، گلیم‌بافی، منبت‌کاری، گچ‌کاری و... برای سالیان متمادی این کویریان مستعد و پرشور را به خود مشغول داشته است.

این شهر از دیرباز شاهد فرهیختگان بسیاری بوده که تارهای زکاوت و علم و هنر را با پودهای کوشش گره زده‌اند.
صباحی بیدگلی، ملا غلام رضا آرانی، ملا محمد جعفر بیدگلی، خاندان بیضایی، نظام وفا آرانی، دکتر حسین عظیمی آرانی، ... هریک برگی از درخت پربار تمدن ایران‌اند که با کیمیای وجود خود خاک ایران زمین را به گوهری زرین بدل کرده‌اند.

در آران و بیدگل هم، شیوه‌ها و سنت‌های گذشتگان می‌روند تا در بطن خرده فرهنگ‌های نو گم شوند، پارک‌های خرم و زیبای شادی، زیتون، احمدآباد، شهید سلمانی و.... جایگزین طبیعت بکر و دست‌نخورده شده‌اند و بازار جدید شهر که از معماری اصیل الهام گرفته به آرامی، بازارها و گذرهای قدیمی را از یاد می‌برد و کاملا آشکار است که این دیار نیز شتابان به سوی افق‌های برتر و آینده‌ای شکوفاتر گام برمی‌دارد.

گزارش از: مجید فرزادمهر آرانی
منبع: ایرنا