آران و بیدگل، سرزمین عظمت بی کرانه کویر

آران و بیدگل- رمز و رازهای عظمت بی کرانه کویر در چهره خطه آران و بیدگل، رویای روزهای شکفتن بهار را تعبیر می کند.

به گزارش ایرنا، در سایه روشن رویاها به دنبال کاروان کهکشان به راه می‌افتم. چون مرغان آسمان نشانه را از ستاره‌ می‌گیرم؛ مزارع سرسبز آسمان را به بیابان کویر پیوند می‌زنم و با طلوع با شکوه خورشید، به نقطه‌ای خیره می‌شوم و ای یار همسفر، سایه بالهای فراخت را بر ماسه‌های نرم و تفتیده کویر می‌بینم.

به هم زبانی‌ات سلام می‌دهم و دست دوستیم را به نگاه مهربانت گره می‌زنم؛ بیا با هم در فضایی سرشار از عطر شوق هم گام شویم در این راه و قد بگذاریم به دیاری پاک و آسمانی در مرکز ایران زمین. اینجا ' آران و بیدگل ' است.

کویر سرزمینی به قدمت تاریخ است؛ محل فرود آدم و حوا بر زمین و جایگاه نزول پیام الهی بر انبیاست.

در کویر، عطر الهام را در فضایی مرموز و اسرارآمیز پیچیده‌اند، اینجا آسمان و زمین به هم دوخته شده، عبد و معبود به هم نزدیکترند.

آسمان کویر سراپرده عرش الهی است و زمینش میعادگاه و جولانگاه صابران و عاشقان. شب‌ها ستارگان چون گل میخ های زرین بر سقف لاجوردین آسمان کوفته شده‌اند؛ قرصه تمام ماه چون طبق زر گداخته، آسمان را از پرتو خویش پر می‌کند، شهاب‌ها چون تیری که از شست کسی به خطا در رفته باشند در میان آسمان می‌جهند و سینه آنرا می‌شکافند.

کویر این عظمت بی‌کرانه مرموز، چون دریایی از شن و ماسه و خاک همواره طوفان ‌خیز است و دگرگون.

پوشش گیاهی کویر هم سخت‌کوش و با اراده چون مردم آن است، گز و اسکنبیل، درختان پوست بر اندام خشکیده بیابان، با شجاعت بر آتش روئیده‌اند، گاهی باد و طوفان، خاک از روی ریشه‌های عریان اسکنبیل، کنار می‌زند.

اما این درخت برای بقا ریشه‌های را در زمین فرومی‌ برد و آب حیات را در اعماق ماسه‌ها جستجو می‌کند.

شتر رهپیمای صبور آن و مرنجاب اقامت‌گاه خستگان راهش.

دریاچه نمک دیگر دوست تشنه کویر و خویشاند آفتاب است که خلوت صحرا او را در برگرفته و بر شیرینی نمکینش لبخند می‌زند.

آران و بیدگل، بر پا شده بر رمل‌ها و ریگ‌های روان، در شمال استان اصفهان، زاییده پیکره سیلک در روزگار جستجو و مهاجرت انسان آریایی است.

با گسترش اسلام در ایران، آران و بیدگل از اولین نقاطی بود که به این مذهب مقدس روی آورد، که وجود بقاع امام زادگان در این خطه حاکی از این ادعاست.

امام زادگان دردانه‌ هایی هستند که سوادی عشقش شان سینه این کالبد کویری را می‌جوشاند.

با اولین قدم در حریم امامزادگان، طاقت بی‌قراری می‌کند و روح در دنیایی دیگر سیر می‌کند.

کاشی‌های هفت رنگ شبستان تداعی آسمان بهشت است.

دستان گلدسته‌ها چنان بدون خستگی به طرف بالا کشیده شده که انگار جام شربتی از آسمان می‌جوید و یا شاید خوشه خوشه ستاره می‌چیند.

مرغ نگاه دامن ‌کشان ضریح را اشاره می‌کند. همه رگ های تن مثل براده‌های آهن به طرف ضریح جذب می‌شوند.

از گذرها و کوچه‌ها می‌گذریم، بوی کاه گل مشام را می‌نوازد، سکوی کنار در چوبی خستگی را از تن بیرون می‌کند.

کوبه در را به صدا می‌آوریم، مهربانی به پیشواز می‌آید با لباسی ساده و گیوه‌های سفید، لبخندی آرام و رویی بی‌ریا ما رابه سفرۀ قناعتش می‌خواند و چه زیبا زندگی می‌کنند در این گلستان عشق شمع‌ها و پروانه‌های کویری!

زندگی در این بناهای درون‌گرا، آب زلال و شفافی را می‌ماند که حول محوری مشخص می‌چرخد و وجود تقارن در اجزای این عمارت‌ها و محدود شدن فضا با دیوارها، هیکل موزون و محجوبی را ترسیم کرده.

گل‌های شمعدانی، دور حوض و لبه‌ ایوان چیده شده. شاخه‌های ظریف یاس از میان باغچه، ساق‌های خود را بر روی چینه گذاشته و با رایحه گل های سپید و صورتیش دلربایی می‌کند.

درهای پنج دری به میهمان‌نوازی گشوده می‌شود. صدای ساز و سرود دل‌نشینی گوش را می‌خواند. تارهای مرتعش قالی در میان انگشتان قالی‌باف چون آهنگی روح احساس را می‌رقصاند.

لچک‌ها، ترنج‌ها و مرغان غزلخوان در میان شاخساران سبز تصویری از جنس رویا در مجاورت روح است.

نقوش و رنگها در این قالی‌های دست‌باف شاهکاری را می‌نمایاند که از اسرار ناگفتنی نقاش و ‌بافنده آن شکل گرفته.

سحرگاهان دشتی پر از شکوفه‌ بالای سر را نورباران می‌کند. از پشت حریر کبود رنگ، نوایی دل‌پذیر با نسیم هم‌آهنگ می‌گردد و دل را به ورای زمین می‌برد.

با صلای موذن هرآشفته‌ای شیفته می‌گردد. مسجد جامع قاضی،‌نقشینه، بازار،حاج عبدالصمد و... هرانسانی را غرق در جذبه و حیرت می‌گذارد.

زیبایی ملکوتی این مساجد، کاشی‌کاری‌ها، محراب، گل‌دسته‌ها و شبستان‌ها کشاکشی میان رفتن و ماندن را به تصویر می‌کشند.

سقف‌های طاق چشمه این مساجد، روح خود را به مرکز خود می‌کشانند، تو را از خودت می‌گیرند و در هاله‌ای از نور و مهر فرومی‌برند. این مساجد کهن یادگاری نفیس از روزگار تیموری و صفوی است.

بشر همان روز که از بستان بهشت پا بر زمین گذاشت شاگرد درس زیستن از سفره بکر و گسترده زمین شد وهمواره برای مرتفع کردن هراس‌ها و هرس‌های زندگی کوشید.

انسان با تلاش ماهرانه و پی‌گیرش برای فردا، نمادی از استواری و فداکاری است. کشاورزی، سفال‌گری، رنگ‌رزی، زری‌بافی، شَعربافی، گلیم‌بافی، منبت‌کاری، گچ‌کاری و... برای سالیان متمادی این کویریان مستعد و پرشور را به خود مشغول داشته است.

این شهر از دیرباز شاهد فرهیختگان بسیاری بوده که تارهای زکاوت و علم و هنر را با پودهای کوشش گره زده‌اند.صباحی بیدگلی، ملا غلام رضا آرانی، ملا محمد جعفر بیدگلی، خاندان بیضایی، نظام وفا آرانی، دکتر حسین عظیمی آرانی، ... هریک برگی از درخت پربار تمدن ایران‌اند که با کیمیای وجود خود خاک ایران زمین را به گوهری زرین بدل کرده‌اند.

در آران و بیدگل هم، شیوه‌ها و سنت‌های گذشتگان می‌روند تا در بطن خرده فرهنگ‌های نو گم شوند، پارک‌های خرم و زیبای شادی، زیتون، احمدآباد، شهید سلمانی و.... جایگزین طبیعت بکر و دست‌نخورده شده‌اند و بازار جدید شهر که از معماری اصیل الهام گرفته به آرامی، بازارها و گذرهای قدیمی را از یاد می‌برد و کاملا آشکار است که این دیار نیز شتابان به سوی افق‌های برتر و آینده‌ای شکوفاتر گام برمی‌دارد.

گزارش از: مجید فرزادمهر آرانی
منبع: ایرنا

تقسیم بندی محله ای در آران وبیدگل

تقسیم بندی محله ای در آران وبیدگل

در بافت قدیم " آران " ، هفت دروازه به نام های:دروازه کاشان، قدمگاه، نوش‎آباد، احمدآباد، زیارت، اوقانی و علی‎جه و در " بیدگل " نیز شش دروازه به نام های: دروازه هادی، درب سلمقان، سوراخ‎باره، دربریگ، مخلص و مختص‎آباد وجود داشت.

مردم " آران " قدیم در 17 محله به نام های: مسلم‎آباد، آران‎دشت، عباس‎آباد، آب‎پخش، سرمحله، جمال‎آباد، سرکوچه در‎از، دهنو، زیر ده، دربند، جنگلته، چهارسوق، میدان بزرگ، قاضی و سرگنگه زندگی می کردند و در" بیدگل " قدیم نیز تقسیم بندی محله ای با نام های 12 گانه یزلان، علی اکبر، درب سلمقان، باغ علوی، درب مختص‎آباد، دربریگ، ویرانه، فخارخانه، دروازه، توی‎ده و خانقاه ، بوده است .

همزمان با رشد جمعیت و کمبود فضای مناسب برای احداث واحدهای مسکونی و خدماتی، در اولین مرحله از سال 1303 خورشیدی در خارج از برج و بارو و آن سوی قلعه و دیوار آران و بیدگل، بنای ساختمانهای جدید مسکونی آغاز شد و به تدریج در اطراف دروازه‎ها، محله‎ هایی به وجود آمد که از لحاظ شکل و نما با سبک ساختمانهای قدیمی تفاوت داشت.

با توسعه شهر در جنوب و غرب ، شهرک های جدید مسعودآباد، قاسمیه، قاسم‎آباد، مصطفی خمینی و احمدآباد احداث شد. در تمامی محله‎های قدیمی و جدید ، مجموعه‎های فرهنگی، مذهبی، رفاهی و خدماتی وجود دارد. مسجد و حسینیه نقش محوری دارند و مردم ساکن شهرک ها از بافت قدیم مهاجرت کرده ، پیوند عمیق خود را با محله‎های قدیمی حفظ نموده‎اند.

هم اکنون بر اساس طرح جامع شهری، شهر آران و بیدگل به دو ناحیه ی 1 و 2 تقسیم شده است.

گذری در محله درب ریگ آران و بیدگل

وارد شهرستان آران و بیدگل که شوی، محله‌های تاریخی زیادی روبرویت خودنمایی می‌کند؛ محله‌هایی که بیشتر آنها در منطقه بیدگل از این شهرستان قرار دارند. یکی از این محله‌ها، درب ریگ است که به گفته معمرین و کارشناسان این شهرستان، یکی از پر جمعیت‌ترین و با وسعت‌ترین محله‌های این منطقه است، به این معنا که از طریق محله درب ریگ می‌توان به محله‌هایی چون ویرانه، هاشمیه و یزلان راه پیدا کرد.

با ورود به محله درب ریگ و مشاهده بافت تاریخی آن، این سئوال که وجه تسمیه این محل از کجا نشأت گرفته می‌شود، در ذهن می‌آید. برای رسیدن به پاسخ این سئوال، گفته‌های عباس ملکی، کارشناس اداره میراث فرهنگی آران و بیدگل می‌تواند راهگشا باشد: این محل از آن جهت که از طرف شرق به بندریگ (تل‌هایی که به هم پیوسته هستند) متصل می‌شود و از طریق یک دروازه به ریگزارها می‌توان دست پیدا کرد، به محله درب ریگ شهرت پیدا کرده است.

***
تابلوی محله درب ریگ روبرویمان خودنمایی می‌کند. اینجا همان مکانی است که یکی از بناهای قدیمی که سبک معماری و قدمت آن به دوره صفویه بر می‌گردد، به چشم می‌خورد. در کنار بنای آب انبار محله درب ریگ که در ابتدای ورود به این محله توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، سنگ نوشته‌ای قرار دارد که بر روی آن به تاریخچه و سبک معماری بنا اشاره شده است که با خواندن آن می‌توان به قدمت صفوی بودن آن پی برد. از میدان درب ریگ می‌توانستیم به راه پله آب انبار و پا شیر آن راه پیدا کنیم؛ بخشی که دارای سر در بسیار زیبایی است که با لقب کتیبه‌ای سنگی در آن، این موضوع را برای هر بیننده‌ای حکایت می‌کند که در دوره‌های قبل، افراد خیّری اقدام به مرمت و تعمیر این آب انبار کرده‌اند.

یکی از زیبایی‌های این آب انبار، اتاق کوچکی است که به نام تربه در میان اهالی محل شهرت دارد و در بالای راه پله‌ها تعبیه شده است. به طوری که با بالا رفتن از این مسیر، می‌توان به این نمازخانه راه یافت.

وجود چند بادگیر زیبا و بلند بر بالای این آب انبار هم زیبایی خاصی را به فضا بخشیده است؛ بادگیرهایی که اکنون بخش‌هایی از آن بر اثر مرور زمان خراب  شده‌اند.

با نگاهی به مصالح اصلی به کار رفته در این آب انبار، این واقعیت مشخص می‌شود که عمده ترکیبات به کار رفته در ساخت آن، از خشت و آهک است و این در حالی است که بسیاری از آب انبارهایی که قدمت آنها به زمان صفویه و پیش از آن بر می‌گردد، عمده مصالح به کار رفته در آنها از سنگ‌های متنوع بوده که وجه تمایز این آب انبار با آب انبارهای دیگر در استان هم همین موضوع است.

در مخزن این آب انبار، چهار چشمه دیده می‌شود که بار سنگین سقف آن از طریق ستون‌های سنگی حجاری شده نگه داشته می‌شود. به گفته کارشناسان میراث فرهنگی این شهرستان، اکنون آب این بنا در روزهای خشکی و کم آبی مورد استفاده ساکنان محل و محله‌های دیگر قرار می‌گیرد.

***
یکی از گذرهای این شهر با ساباط‌های بسیار قدیمی که هنوز با دیدن آن شکوه و عظمت زمان صفوی جلوی چشمان هر بیننده‌ای پدیدار می‌شود، آدمی را به زمان قبل بر می‌گرداند. در این گذر، خانه‌های تاریخی با تزئینات دوره‌های مختلف از جمله قاجار و صفویه وجود دارد که اکنون درون تعدادی از آنها ساکنانی زندگی می‌کنند که زندگیشان را با تاریخ گذشتگان خود گره زده و با سکونت در این خانه‌ها قصد زنده‌ نگه‌داشتن یاد اجدادشان را دارند. اینجا همان جایی است که زنان و مردان با پوشش‌های خاص محلی پشت دار قالی می‌نشینند و از این طریق امرار معاش می‌کنند. مرضیه که 82 سال از بهار زندگی‌اش می‌گذرد درباره قدمت خانه تاریخی که در آن زندگی می‌کند چنین می‌گوید: این خانه یکی از قدیمی‌ترین بنا‌های محل است که بعد از خانه پارسا به عنوان زیباترین بنا از دوران قاجار باقی مانده‌است.

وی کاملاً به یاد دارد که در سال‌های بسیار دور که ساباط و گذر تاریخی که در این محل وجود دارد، از طریق آن می‌توانستند به خانه‌های دیگر راه پیدا کنند، اما اکنون دیگر از آن کاربری اصلی هیچ خبری نیست.

مرضیه در لابه‌لای صحبت هایش به تخریب حسینیه‌ای هم اشاره می‌کند که در سال‌های گذشته رخ داده‌بود و اکنون به جای آن، حسینیه دیگری با سبک و معماری خاص تعبیه شده است.

گفته‌های این زن به اظهارات محسن محمدتبار، یکی از کارشناسان میراث فرهنگی شهرستان آران‌و‌بیدگل بسیار نزدیک است که می‌گوید: ساختمان اصلی این حسینیه در دوران گذشته کاملاً تخریب شده و به جای آن ساختمان دیگری با سبک معماری سنتی و قدیمی زمان صفوی احداث کردند. بانی اصلی این حسینیه، حاج علی محمد رحیمی بنّا است و امروز منبر چوبی و منبت‌کاری شده این بنا زبانزد خاص و عام است که در بالای آن عبارت: “وقف بر حضرت ابی‌عبدا... الحسین (ع)“ کنده‌کاری شده که به زیباترین وجه ممکن جلوه‌نمایی می‌کند.

***
گذر تاریخی این محل، روزگاری محل تردد بازرگانان و تجاری بود که از کشورهای مختلف به اینجا می‌آمدند و کالاهای خود را به فروش می‌رساندند. اکنون مردم محل بدون آنکه از قدمت این ساباط و گذر تاریخی مطلع باشند، در زیر آن تردد می‌کنند و یا کودکان این محل را برای بازی‌های خود انتخاب می‌کنند. بر این اساس برخی از کارشناسان، انتقادات خود را نسبت به شیوه نگهداری این محل تاریخی به شیوه‌های مختلفی بیان کرده‌اند. مریم قاسمی، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته معماری، دیدگاه جالبی در این زمینه دارد: امروز بسیاری از اهالی محل از ارزش این اثر تاریخی بی خبرند، چرا که اگر از تاریخچه این ساباط و گذر تاریخی مطلع بودند، در جهت حفظ و نگهداری از آن تلاش می‌کردند و هیچگاه اجازه نمی‌دادند این مکان به عنوان محلی برای بازی کودکان استفاده شود. با هر ضربه‌ای که کودکان با توپ به این بنا وارد می‌کنند، خشت خشت آن ضربه می‌بیند و اکنون اگر با دقت به دیوارهای کاهگلی نگاه کنیم متوجه ترک‌های بسیار باریک می‌شویم که البته از نگاه ما دور مانده است.

***
در این محل، همچنین دو باب حمام قدیمی وجود دارد که یکی از آنها به رئیسه و دیگری به حاج محمد شهرت دارد. البته قدمت حمام حاج محمد بیشتر از حمام رئیسه است. اگر چه در سال‌های بسیار دور، کاشی‌های قدیمی حمام حاج محمد را با کاشی‌های جدیدی جایگزین نمودند.

بر دیوار غربی حمام، اشعاری دیده می‌شود که دارای مفاهیم جالبی است: دادم از گردش این چرخ فلک/ که نکرده به یکی شخص وفا/ حیف و صد حیف از آن قامت سرو/ که در این باغ در افتاد ز پا. از این اشعار اینگونه می‌توان برداشت کرد که محله درب ریگ در دوران قبل از صفویه، باغ بزرگی بوده که در آن درخت‌های چنار و سرو با تنه‌های بسیار قطور وجود داشت که البته امروز دیگر هیچ نام و نشانی از آن باغ شنیده و یا دیده نمی‌شود.

البته ناگفته نماند که در این محل، خانه تاریخی پارسا، امامزاده علی اکبر و چندین مسجد تاریخی نیز وجود دارد که هر یک از آنها در جایگاه خود از زیبایی‌های خاصی برخوردار است. 

نویسنده:  ‌آسیه عسگری

برای دیدن منبع مقاله به اینجا بروید

شعری درباره مردم شهرستان کویری آران و بیدگل

قصیده ای درباره مردم شهرستان کویری آران و بیدگل:
امروز شعری را که درباره شهرمان آران و بیدگل سروده ام در این پست می آورم. شهری که زادگاه 720 شهید سرافراز و صدها جانباز و ایثارگر و مهد مردمان نجیب و خونگرم و زحمتکش این خطه کویری است. این شعربه سبک وسیاق شعر (وطن) آقای علیرضا عصار سروده شده است. امیدوارم مقبول نظرخوانندگان افتد. یاعلی

دارالشهداء

وطن یعنی همه آب وهمه خاک                وطن یعنی همه عشق وهمه پاک

به گاه شیرخواری گاهواره                        به روزودردپیری راه چاره

وطن دروازه های عهدقاجار                     هادیه ،علی جیجی ،سوراخ بار

وطن یعنی نمکزارومرنجاب                     وطن یعنی چراغ دستی شب آب

وطن بندریگ ،کلتی ،دولاب                      وطن یعنی دشتهای تشنه آب

وطن یعنی پدریعنی عزیزان                      وطن رفتن به هیئت بارفیقان

وطن یعنی شعربافی جولابافی                  قالی پنجاه وهشت خونه بافی

وطن یعنی امامزاده هادی                         وطن یعنی سلیمان صباحی

وطن یعنی امامزاده قاسم                          هلال بن علی یاشازده هاشم

وهفت تن زاده موسی بن جعفر                  سلیمان وحسین گلهای پرپر

وطن یعنی متوسل ،ملامختار                      ومیرزاعبدالباقی عالم بیدار

وطن یعنی معزالدین وجعفر                         وملاعاملی عالم  اشهر

ملاغلامرضا ،وصاف وواصف                         آران بیدگل شهرعالم پرور

به عبدالصمدونقشینه خواندند                   قدیمی ها مناجات ودعاها

وطن یعنی شهید شمس ابادی                  فدایی گشت ازبهرآزادی

وطن یعنی دودست ازجان کشیدن            سوی فکه طلائیه دویدن

وطن یعنی سرافرازان شهیدان                اربابی ها عربیان نوذریان

شهیدان بخاک وخون فتاده                       بنی طباملکیان حسن زاده

وطن یعنی سرای بیدگلی ها                   فخارخونه دروازه توده ایها

وطن یعنی آران بادهنویها                       وشادوجنگلته ،چارسوقی ها

کویروسمبک وریگ بیابان                       میادین بسیج آزادگان ازآن خیابان

دربریگ وجلال آبادودهنو                         همه یک شهرندبسازیم ازنو

سرمحله وکوچه یخچال                           بیاییددوربریزیم هرقیل وقال

قاسم آباد،کارخونه برق وخونقاه             کوچه لولووکوچه کلاغها

وطن یعنی حلیم ودیگ وصحرا              وطن یعنی چتربازی ،جمعه شبها

وطن یعنی گوچفته وتاویزی                    وطن سیبی بی چیدن ازتوقاضی

وطن یعنی همه آب وهمه خاک                وطن یعنی رعیتهای چالاک

وطن یعنی شکوه سرفرازی                    مبارکه ،حسن ابادوقاضی

ومجدآبادوتنباکوی نابش                        خداوندانگهداراززوالش

وطن یعنی به فرهنگ آشنایی                دُرلفظ دهی راهمنوایی

همه یک جان ویک دل بودن ما                به دامان وطن آسودن ما

وطن یعنی گذشته حال فردا                     تمام سهم یک ملت زدنیا

وطن یعنی پدر،مادر،نیاکان                        آرون بیدگل ،وطن ،مهدشهیدان

منبع: وبلاگ آقای عبدالعظیم خدمتی بیدگلی (المصباح)

نقشه دیجیتالی آران و بیدگل

برای کامل تر کردن نقشه شهرمان درفضای مجازی در سایت Iran GPS Map عضو شوید و نقشه شهرمان را کامل تر کنید...(کلیک کنید)

موضوعات مرتبط با این مطلب (برای مشاهده مطلب بر روی آن کلیک کنید):

۱-نقشه گردشگری نوش آباد آران و بیدگل

۲-نقشه دیجیتالی آران و بیدگل

۳-فهرست آثار تاریخی آران وبیدگل

۴-نقشه گردشگری آران و بیدگل

۵-نقشه مرنجاب آران و بیدگل

معرفی شهرستان آران و بیدگل

شهرستان آران وبیدگل با مساحت 3/6051 کیلومتر مربع با جمعیتی حدود 90492هزار نفر ، با دو بخش مرکزی و کویرات ، چهار شهر آران وبیدگل ، نوش آباد ، ابوزید آباد و سفید شهر و سه دهستان و 12 روستا در شمالی ترین نقطه اصفهان واقع شده است .

این شهرستان از شمال به دریاچه نمک و استانهاتی سمنان و قم از غرب به شهرستان کاشان از جنوب به نطنز و از شرق به اردستان محدود و از طریق دو جاده اصلی به کاشان و شبکه راههای اصلی کشور مرتبط می شود .

آب و هوای این منطقه گرم و خشک با تابستانهای گرم و زمستانهای سرد و خشک بوده و حداکثر دمای هوا در تابستان به 40 درجه سانتیگراد و حداقل برودت در زمستان به 7 درجه سانتیگراد می رسد .

به لحاظ کویری بودن منطقه ، 2000 کیلومتر مربع ( 31% مساحت شهرستان ) را تپه های شنی فرگرفته که در اصطلاح محلی به آن " بند ریگ" می گویند .

کشاورزی آران وبیدگل به رغم شرایط نامناسب خاک و کمبود آب ، اما با سختکوشی مردمان این دیار ، امروز این شهرستان با دارا بودن یکهزار هکتار کشت پسته و 2200 هکتار کشت گندم و 1200 هکتار کشت پنبه و 120 هکتار کشت دانه های روغنی جایگاه قابل توجهی در خودکفایی میهن اسلامی دارد .

علاوه بر کشت شغل کشاورزی و دامپروری ، قالی آران وبیدگل از شهرت جهانی برخوردار و بر اساس سرشماری اخیر تعداد دارهای قالی شهرستان بیش از 13 هزار دستگاه می باشد که نمونه ای است از ذوق هنری کویر نشینان .

آنچه درباره پیشینه آران وبیدگل میتوان گفت این است که پس از ویرانی شهر باستانی سیلک ( که تمدن 7 هزار ساله دارد ) در اثر حوادث و تحولات گوناگون ، آبادیهای کوچک و بزرگی بصورت قلعه و حصار پدید آمد و منطقه وسیعی بنام چهل حصاران شهرت یافت .

گفته می شود اصل واژه « آران » از « آرین »  نام دیگر قوم آریا  به معنای جایگاه مقدس ، مکان گرمسیر و بیدگل تغییر یافته بی بی گل ، ویگل و بی گل می باشد .

زبان مردم این شهرستان فارسی رایج اما دارای لهجه های متفاوتی است و زبان محلی آران وبیدگل در زمره زبانهای پهلوی قدیم به شمار می رود .

درباره دین و آیینی که مردم آران وبیدگل تا زمان ظهور مکتب اسلام اطلاع چندانی در دسترس نیست اما قرائنی همچون آثار باقی مانده از آتشکده نیاسر و . . . در اطراف کاشان می تواند دلیلی بر زرتشتی بودن آیین منطقه باشد اما آنچه مسلم است با طلوع خورشید اسلام ساکنان این منطقه از جمله اولین مناطق مرکزی بودند که به اسلام گرویدند و به خاندان رسالت و امامت عشق ورزیده اند .

قرار گرفتن آران وبیدگل در میان شهرهای مذهبی ری ، قم و کاشان و نیز مهاجرت و اقامت سادات و علویان از حجاز و عراق به این مراکز و و جود بقاع متبرک و زیارتگاهها  در این شهرستان از نشانه های آشکار گرایش به اسلام محمدی ، تشیع علوی و مذهب جعفری بوده است .

ساکنان کویر بطور عام و بویژه اهالی آران وبیدگل مردمانی مهربان ، قانع ، مهمان نواز و مقاوم می باشند . حضور در زیارتگاهها و امامزاده ها ، زیارت اهل قبور و برپایی مجالس و محافل دینی از رسوم پسندیده مردم این منطقه است .

سابقه تشیع و ریشه های عمیق اعتقادی مردم و ارتباط قوی و استوار آنان با علما و رهبران دینی در حوزه علمیه قم ، از مهمترین عوامل زمینه ساز در ایجاد حرکتهای انقلابی بوده است .

با آغاز نهضت بزرگ 15 خرداد ، این منطقه نیز دوره های سخت مبارزه و مقاوت را سربلند و افتخار آمیز پشت سر گذاشت و از آن پس با جانبازیها و رشادتهای کم نظیر خود نقش مهمی ایفا نموده است به گونه ای که شمار بالای شهدا ، مفقودان و ایثارگران شهرستان موید حماسه آفرینی های مردم این سامان است .

وجود شخصیتهای بزرگ علمی فرهنگی و ادبی آران وبیدگل ، شاخصه مهم دیگری در بازیافت و پیشینه هویت فنی _ فرهنگی این شهرستان است .

برپایی حوزه های درسی ، تربیت و پرورش اندیشه های دینی و مراودت و معاشرت عالمان شهرستان با بزرگان عصر خود ، موجب فراهم شدن فضایی معنوی و بستری مناسب برای رشد و شکوفایی اندیشه و استعداد طالبان معرفت بوده است .

از بزرگان و معاریف علوم دینی در آران وبیدگل که آثار و تالیفات بسیاری نیز از خود بجا گذاشته اند می توان به ملا غلامرضا آرانی ، ملامحمد جعفر بیدگلی ، ملا محمد علی آرانی ، ملا احمد مجتهد بیدگلی ، آیت اله عاملی ، ملا محمد باقر بیدگلی ، ملا علی آرانی ، ملا محمود فاضل بیدگلی ، ملا محمد زمان نوش آبادی و ... اشاره نمود .

همچنین از سخنوران و نام آورانی همچون نگاهی آرانی ، فائض بیدگلی ، صباحی بیدگلی،ادیب بیضایی آرانی،وصاف بیدگلی ، دائی آرانی  ، داوری آرانی ، بزمی بیدگلی ، سرشار آرانی واصف بیدگلی ، فلاح آرانی و ... می توان نام برد که آثار و سروده های بسیاری از آنان باقی است 

اینک وجود آثار و ابنیه های تاریخی از جمله کاروانسرای تاریخی مرنجاب در کنار طبیعت بکر و ناشناخته کویر مرکزی ایران و دریاچه شگفت انگیز و سفید پوش نمک در آران وبیدگل و قلعه سیزان ، کرشاهی و شاه عباس ابوزیدآباد این خطه را میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی نموده است .

این شهرستان دارای آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری فراوانی است که از جمله آنها می توان به : امامزاده محمد هلال ابن علی ( ع) ، امامزاده هادی (ع) ، امامزاده قاسم (ع) ،امامزاده محمد نوش آباد ، مسجد جامع قاضی ، مسجد نقشینه آب انبارها ، مسجد جامع نوش آباد ، حسینیه ها و بقاع متبرکه در این شهرستان را نام برد .

اگر چه امروز بهره وری از معادن نفت ، گاز ، نمک ، و مواد شیمیایی مختلف به عنوان ذخیره سرمایه های عظیم زیر زمینی ، افقی درخشان جهت حضور در عرصه صنعتی کشور را به انتضار نشسته ایم ، اما تلاش برای احیا و بازسازی این خطه که بر رونق صنعت توریسم نیز خواهد افزود ، امری اجتناب نا پذیر است .

در استعداد و پشتکار علمی و فرهنگی جوانان آران وبیدگل همین بس که علامه دهخدا در لغت نامه " ضریب بالای هوشی " را از ویژگی های مردم این منطقه ذکر کرده است .

حساسیت لازم به مقوله حیاتی آموزش و علم از دیرباز در روحیه ساکنان این خطه وجود داشته است بطوری که در یک مقطع تاریخی در آران 8 مکتب خانه  و در بیدگل 3 مکتب خانه عهده دار در امر تعلیم و آموزش بوده است .

آمار قبولی دانش آموزان آران وبیدگل در مسابقات استانی با کسب مقام های علمی و آموزشی در سطح کشور از نشانه های توجه به این مهم است .

توضیح:نقطه ای که روی نقشه با عنوان چاه سگن نوشته شده ، چاه دست کن یعنی چاهی که با دست کنده شده صحیح است . (باتشکر از آقای عباس جندقیان برای ذکر این مورد.)

منبع:

http://ab.isfpnu.ac.ir/Default.aspx?tabid=2028

سایت پیام نور آران و بیدگل

معرفی آران و بیدگل

آران و بیدگل شهری است در استان اصفهان که مرکز شهرستان آران و بیدگل می‌باشد.

بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، این شهرستان، ۹۰٬۴۹۲ نفر جمعیت دارد.[۱] این شهرستان در شمالی‌ترین نقطه استان اصفهان دارد با دو بخش مرکزی و کویرات. با سه دهستان و۴ شهر (آران وبیدگل- نوش آباد- ابوزیدآباد- سفیدشهر)و پانزده روستا در شمالی‌ترین نقطه اصفهان واقع شده‌است و چند سالی است که از شهرستان کاشان جدا شده و به مرکز شهرستان تبدیل شده‌است. این شهرستان با وسعت ۶۰۵۱ کیلومتر مربع از شمال به دریاچه نمک و استان‌های سمنان و قم، از غرب به شهرستان کاشان، از جنوب به نطنز و از شرق به اردستان محدود و از طریق دو جاده اصلی به کاشان و شبکه راه‌های اصلی کشور مرتبط می‌شود. آب و هوای این منطقه گرم و خشک با تابستانهای گرم و سوزان و زمستانهای سرد و خشک بوده و حداکثر دمای هوا در تابستان به ۴۸ درجه سانتیگراد و حداقل برودت هوا در زمستان به ۷ -درجه سانتیگراد می‌رسد.به لحاظ کویری بودن منطقه، ۱۹۰۰ کیلومتر مربع (۳۱ ٪ درصد مساحت شهرستان) در تپه‌های شنی قراگرفته که در اصطلاح محلی به آن بند ریگ می‌گویند. در اعماق و سطح زمینهای نواحی شمال شهرستان معادن غنی و فراوانی وجود دارد که مهم‌ترین آنها حوزه‌های وسیع نفت و دریاچه نمک با وسعت ۲۰۰۰ کیلومتر مربع می‌باشد.

پس از ویرانی شهر باستانی سیلک (قسمتی از کاشان کنونی که تمدن ۷ هزار ساله دارد) دراثر حوادث گوناگون، آبادیهای کوچک و بزرگی به صورت قلعه و حصار پدید آمد و منطقه وسیعی به نام چهل حصاران(کاشان) شهرت یافت، سپس هر یک از قلعه‌ها به مناسبتی نام گذاری شد. اصل واژه «آران» از» آرین» (نام دیگر قوم آریا) و به معنای جایگاه مقدس، مکان گرمسیر و... است. و «بیدگل» تغییر یافته، (ویگل- شهرباستانی در کنار شهر قدیمی هراسکان) و (بی گل) می‌باشد.

از مشاهیر این شهرستان می توان به علی ستاری بیدگلی (شاعر)، بهرام بیضایی آرانی(کارگردان)، نظام وفا آرانی(شاعر)، جهانشاه صالح آرانی(پزشک) دکتر حسین عظیمی آرانی(اقتصاددان)و صباحی بیدگلی(شاعر) اشاره کرد.

برگرفته شده از سایت ویکی پدیا

کتاب موبایل معرفی شهرستان آران و بیدگل

دانلود کتاب موبایل معرفی شهرستان آران و بیدگل

هدف از تهیه این نرم افزار آشنایی بیشتر با شهرستان کویری آران و بیدگل بوده است که در آن به طور مختصر به معرفی مکان های تاریخی و گردشگری و همچنین معرفی مشاهیر پرداخته شده است.

کسانی که پیشنهاد یا انتقادی در مورد این نرم افزار دارند میتوانند نظراتشون رو از طریق نظرات همین وبلاگ به اطلاعمون برسونند

و یا میتوانند از طریق ایمیل زیر نظراتشون رو به ما انتقال دهند:

[e-mail]

این نرم افزار بر روی اکثر گوشی ها قابل اجراست وبه صورت فایل Jar وJad میباشد.

دانلود کتاب موبایل معرفی شهرستان آران و بیدگل

دانلود فایل (برای دانلود کلیک کنید) Jar

دانلود فایل(برای دانلود کلیک کنید) Jad