قول و غول خرافه در بیدگل

قول و غول خرافه در بیدگل

قول و غول خرافه در بیدگل

قول (Govl) در زبان مردم بیدگل به موجودی گفته میشود که شبیه مارمولک است و پوستی ضخیم با خال های تیره دارد و معمولا در جای کثیف و مرطوب زندگی میکند. مردم قدیم بیدگل بر این عقیده بوده اند اگر قول دندان کسی را ببیند عمرش کوتاه میشود و حتی برای دفع بلای این اتفاق خرافه دیگری را درست کرده اند و بر این عقیده بودند که اگر قول به جای دندان،موهای فرد را ببیند عمرش افزایش میابد!

در طی قرون مردم مختلف در هر جای این کره خاکی به دلایل مختلف دست به خرافه پردازی میزده اند. همچون نحس بودن عدد سیزده که ایران و خیلی از فرهنگ ها و جوامع پیشرفته به این موضوع عقیده دارند و در خیلی از هتل ها اتاق شماره 13 وجود ندارد و یا طبقه ی 13 ندارند و یا به جای آن 12+1 به کار میبرند. در خیلی از فرهنگ ها در قدیم آب و آینه و آسمان نشانه پاکیزگی بوده و اگر طی هر رخدادی اینها از حالت عادی خارج میشده اند مردم آن را نحس و شوم میداسته اند. مثلا شکسته شدن آینه بسیار شوم بوده و موجب هفت سال بدبختی برای آن مردم می شود و کسی که این کار را به دست او انجام شده باشد نفرین شده میدانسته اند.
مردم بیدگل هم از این قاعده مستثنا نبوده و خرافه های جور واجور برای اتفاقات به خرافه پردازی روی آورده اند.

-این خرافات جورواجور و شاخدار در بیدگل طی سالها از نسلی به نسلی دیگر منتقل شده تا به نسل حال رسیده است. در بعضی خانواده ها به این خرافات اعتقاد بسیار دارند بدون آن که به آن فکر کنند. مثلا در اغلب خانواده ها در بیدگل به مسئله عطسه اعتقاد بسیار دارند و آن را نشانه صبر می دانند...آن هم چه صبری!...
حدود پنج-شش دهه پیش خانواده ای در بیدگل آرزوی پسر دار شدن داشته اند ولی دو بار فرزندشان قبل از به دنیا آمدن میمیرد.پس از نذر و نیاز بسیار دوباره خداوند به آن پسر دیگری میدهد و آن پسر سالم به دنیا می آید ولی هنوز دو سال از عمرش نمیگذرد که حشره ای اون را نیش میزند. زمستان بوده و مادر و فرزند در خانه تنها بوده اند. مادر بچه به همسایه اش خبر میدهد که به دنبال شوهرش بروند و او را از این واقعه خبردار کنند و فورا به خانه بیاید. پدر بچه پس از خبر دار شدن فورا خودش را به خانه میرساند. پس از دیدن وضعیت بچه اش وقتی میخواسته او را به نزد طبیب ببرد ناگهان عطسه میکند و به پیشنهاد همسرش صبر میکند. ساعتی نمیگذرد که آن طفل کبود میشود و در دامان پدرش از دنیا میرود! ...

----
+واژه خرافه از عربی گرفته شده است؛ در روایتی از حضرت محمد(ص) نقل شده است که خرافه مردی از قبایل یمن بود و مدتی توسط اجنه ربوده شد و پس از مدتی به قبیله اش بازگشت و هنگامی که رویدادهای عجیب از زندگی جنیان را بیان می‌کرد، در میان اعراب به شهرت رسید. در عربی، به هر سخن عجیب و غیرقابل پذیرش که از عالمی غیر از عالم بشری و علم و تجربه انسانی آگاهی می‌داد، حدیث خرافه می‌گویند

خرافات، «پندار موهوم» است که سپس تبدیل به گفتار یا کردار نیز می شود ولی به هر حال نه تنها ریشه در علم و عقل و شرع نداشته بلکه حتی پایه‌ای که در خیال و تخیل نیز ندارد. پس باید گفت خرافات مبتنی بر وهم است که خود از نظر روانی، ریشه در جهل و ترس دارد.

+ اسپینوزا درباره خرافات و عدم قطعیت می‌نویسد: اگر آدمیان قواعد مشخصی برای اداره امور زندگی خود در اختیار داشتند و یا بخت همیشه با آنها یار بود، هرگز به خرافات روی نمی‌آوردند. اما چون اغلب به مشکلات برمی‌خورند که قواعد موجود پاسخگوی آنها نیست، بین ترس و امید سرگردان شده و سخت زود باور می‌شوند.

+اگر خرافات حاصل اشتباه در ادراک ، حافظه یا قضاوت باشد اصلاح آنها باید کار ساده‌ای باشد. یا اگر خرافات ناشی از فشارهای اجتماعی باشد با از بین رفتن این فشارها ، خرافات نیز از بین برود اما واقعیت این است که مردم به سختی دست از افکار خرافی برمی‌دارند و سرسختانه به آنها چسبیده‌اند به همین جهت احتمال می‌رود خرافات ، ریشه در درون شخصیت افراد داشته باشد.

++چند ماه قبل شروع به جمع آوری این خرافات کردم و در دو پست تعدادی از این خرافات که مردم بیدگل به آن اعتقاد دارند رو گذاشتم. تعداد این خرافات آن چنان زیاد بود که دیگه حوصله تایپ کردنشون رو نداشتم. شاید بعد ها دوباره این خرافات رو گذاشتم!